سلام علیکم. اولین روز جنگ در دوشنبه 31 شهریور 1359 در منطقه عملیاتی جنوب: در محور غرب دزفول، نيروهاى عراقى با دو لشكر، لشكر 10 زرهى، در محور ارتفاع حمرين، عين خوش، پاى پل كرخه و لشكر 1 مكانيزه در محور فكه، چنانه، ابوصليبى‏خات و شوش وارد عمل شدند.

محور ارتفاع حمرين، عين‌خوش، پاى پل كرخه، در مقابل لشكر 10 زرهى تيپ 2 زرهى لشكر 92 زرهى گسترش يافته بودند. در این محور تيپ 2 زرهى دزفول، پاسگاه‏هاى مرزى را با اعزام تانك و نفرات تقويت كرده بود و بقيه‏ى تيپ در عين‏خوش مستقر بود و گردان 283 سوارزرهى، تحت كنترل تيپ در غرب رودخانه‏ى دويرج گسترش يافته بودند. در شروع تجاوز، تيپ 17 زرهى از لشكر 10 زرهى ارتش عراق، به پاسگاه‏هاى مرزى حمله كرد؛ اما در اين محور نيروهاى خودى، على‏رغم نابرابرى، در مقابل دشمن ايستادگى كرده و پاسگاه‏هاى مرزى را حفظ مى‏كنند و تيپ 17 زرهى مجبور به گسترش در دامنه‏هاى غربى حمرين مى‏شود. گردان 283 سوار زرهى و نيروهاى موجود در اين محور توانستند حركت دشمن را كُند كنند و لشكر 10 زرهى عراق را وادار به گسترش نمايند. (پورداراب، سعید، ج2، 1384: 20).

سلام علیکم. اولین روز جنگ در دوشنبه 31 شهریور 1359 در منطقه عملیاتی جنوب: محور بستان ـ سوسنگرد، يك لشكر زرهى و يك لشكر مكانيزه‏ى عراق وارد عمل شدند كه در كل داراى 12 گردان تانك و 12 گردان مكانيزه و 2 گردان شناسايى بودند. در مقابل اين دو لشكرسازمان يافته‏ى مجهز عراق، فقط تيپ3 زرهی دشت آزادگان از لشكر 92 زرهى، با استعداد درحدود دو گردان تانك و دو گردان مكانيزه قرار داشت. بنابراين، توان رزمى نيروهاى متجاوز، در آغاز تهاجم به منطقه‏ى بستان و سوسنگرد، نزديك به هشت برابر نيروهاى خودى بود. لشكر 9 زرهى عراق در منطقه‏ى غرب سوسنگرد و لشكر 5 مكانيزه در جنوب غربى اهواز، وارد عمل شدند. در روز 31 شهريور، برخلاف انتظار ستاد كل فرماندهى ارتش عراق، يگان‏هاى لشكر 92 زرهى با استعداد رزمى خود شجاعانه در مقابل نيروهاى عراقى ايستادگى کردند و ارتش عراق مجبور شد نيروهاى بيش‏ترى را وارد خوزستان نمايد. (پورداراب، سعید، ج2، 1384: 19).

سلام علیکم. اولین روز جنگ در دوشنبه 31 شهریور 1359 در منطقه عملیاتی جنوب: محور طلائيه- کوشک- اهواز، فشار دشمن در كوشك ـ طلائيه توسط لشكر 5 مكانيزه در روز 31 شهريور بسيار شديد بود و يگان‏هاى خودى مستقر در اين مناطق، متحمل تلفات و صدمات فراوان شدند؛ در اين درگيرى‏ها پاسگاه طلائيه‏ى قديم سقوط كرد و منهدم شد. (پورداراب، سعید، ج2، 1384: 19).

سلام علیکم.

اولین روز جنگ در دوشنبه 31 شهریور 1359 در منطقه عملیاتی جنوب:

محور شلمچه به خرمشهر، لشكر 3 زرهى عراق به كمك يك تيپ مكانيزه از لشكر 5 مكانيزه و تيپ 33 نيروى مخصوص براى تصرف و اشغال خرمشهر و آبادان، عمليات خود را با پشتيبانى توپ‏خانه آغاز كردند و هم‏زمان نيروى هوايى عراق نيز مداوم خرمشهر و آبادان را بمباران مى‏كرد و آبادان و خرمشهر نيز از سمت جنوب اروندرود به وسيله‏ى لشكر 11 پياده عراق، گلوله‏باران مى‏شد.

در اين محور، که از منطقه‏ى كوشك تا شملچه و خرمشهر و آبادان بود، نيروهاى خودى در حدود يك تيپ شامل:

الف) گردان تكاوران دريايى نيروى دريايى، گردان ژاندارمرى ساحلى خسروآباد آبادان، رزمندگان سپاه پاسداران، نيروهاى مردمى كه قابل ملاحظه نبودند و در هر پاسگاه مرزى، 10 نفر براى تقويت اعزام شده بودند.

«ب) گردان 232 تانك از تيپ 1 لشكر 92 با استعداد 32 دستگاه تانك؛

ج) گردان 165 مكانيزه از تيپ 1 لشكر 92 با استعداد حدود 50%؛

د) گردان 151 دژ در حدود 1 گردان پياده با استعداد 50%؛

ه ) يك آتش‏بار 175 ميلى‏مترى و يك آتش‏بار 130 ميلى‏مترى در جزيره‏ى آبادان، حضور داشتند.

تهاجم سنگين عراق با يك تيپ مكانيزه از لشكر 5 مكانيزه به عنوان جلودار و در پى آن لشكر 3 زرهى به عنوان نيروى اصلى، تصرف منطقه‏ى خرمشهر آبادان در محور شلمچه و شمال آن آغاز مى شود و در ابتداى امر، پاسگاه‏هاى شلمچه، حدود، خين و مومنى شديدا آسيب مى‏بينند، به نحوى كه از تعداد 16 دستگاه تانك موجود، 12 دستگاه آن در اين محور منهدم و خدمه‏ى آن‏ها شهيد و يا مجروح شدند. با وجود برترى كامل دشمن، نيروهاى مهاجم كه به سمت خرمشهر پيش‏روى مى‏كردند نتوانستند به طور چشمگير از حوالى مرزى جلوتر بيايند؛ اما به حملات آتش‏بارى خود و بمباران خرمشهر و آبادان ادامه دادند، تا روحيه‏ى مقاومت را در هم شكنند.

در حدود ساعت نُه صبح، عناصر مقدم يك لشكر عراق با حدود 60 دستگاه تانك از محور تنومه به طرف اهواز به حملات سنگين خود ادامه دادند. حملات هوايى دشمن شدت يافت و آبادان و خرمشهر متحمل ضايعات سنگين شد. فقط در آبادان 62 نفر شهيد و 244 نفر مجروح شدند. نيروهاى دشمن كه از شمال خرمشهر به طرف خرمشهر در حركت بودند، خرمشهر را به محاصره‏ى خود درمى‏آورند و ارتباط زمينى خرمشهر با اهواز از طريق جاده‏ى سابق قطع مى‏شود.

در محور شلمچه و شمال آن، هر چند دشمن به داخل خاك ايران پيش‏روى داشت، تنها موفق شد با آتش خود جاده‏ى خرمشهرـ اهواز را مسدود كند. (پورداراب، سعید، ج2، 1384، 16 و 17).

سلام علیکم. بیت‌المقدس عملیات آفندی دهم اردیبهشت 1361، بزرگ‌ترین عملیات نیروهای مسلح ایران با آزادسازی خرمشهر. منطقه عملياتی بیت‌المقدس، در محدوده‌ رودخانه‌هاي كرخه‌كور و نيسان در شمال، رودخانه‌‌ كارون در شرق، خرمشهر و اروندرود در جنوب و كرانه‌هاي هورالعظيم و شط‌العرب از حوالي نشوه تا بصره (در خاك عراق) در منطقه‌ عمليات قرار داشت و وسعت آن، بيش از 8000 كيلومتر مربع بود (بختياري، 1380: 21). طراحی عملیات بیت‌المقدس پس از عملیات فتح‌المبین و با هدف انهدام قواي عراقی، آزادسازي شهر خرمشهر و تأمين مرز، از نهم فروردین 1361 انجام گرفت (اشكان‌فر و هاديان، 1371: 140). نیروهای ارتش متجاوز عراق در مقابل نیروهای ایرانی حداقل ده تیپ زرهی، پنج تیپ مکانیزه، هفده تیپ پیاده، یگان‌های ارتش خلقی عراق، هفت گردان کماندویی و حداقل سی گردان توپخانه را وارد عمل کردند. در حقیقت یگان‌های مانوری عراقی شامل زرهی، مکانیزه و پیاده برحسب گردان به بیش از 120 گردان بالغ می‌شد (بختياري، 1387: 70). این عمليات در دهم ارديبهشت 1361 آغاز شد و به مدت بیست‌وشش روز ادامه داشت و در سوم خرداد 1361 پایان یافت (اشكان‌فر و هاديان، 1371: 140). وسعت منطقه‌ی‌ آزادشده، 5380 کیلومتر مربع بود (اطلس جنگ ايران و عراق، 1392: 49).