سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه‏ ى غرب. در ساعات پايانى روز اول مهرماه، سومار سقوط نموده بود و نفت شهر در محاصره بود و نيروهاى دشمن كه از محور پاسگاه هدايت پيش‏روى كرده بودند، به شهر قصرشيرين نزديك شدند و در حومه‏ى شهر درگيرى با دشمن شروع مى ‏شود كه در اين درگيرى ‏ها به دشمن تلفاتى وارد مى ‏شود و 3 نفر از آن‏ها به اسارت گرفته مى ‏شوند و از افراد سپاه پاسداران نيز 5 نفر به شهادت مى ‏رسند. رزم‏ آوران شجاع ايران اسلامى و اين دليرمردان جبهه ‏هاى نبرد تحت شرايط كاملاً نامساوى، در مقابل نيروهاى دشمن مقاومت كردند و از شرف و حيثيت ملى و ميهنى و مكتب خود دفاع نمودند، اما نابرابرى توان رزمى آن چنان زياد بود كه با نيروهاى موجود، امكان متوقف كردن يگان‏هاى متجاوز وجود نداشت. بنابراين، نيروهاى دشمن به پيش‏روى خود ادامه دادند، اما همين مقاومت‏ هاى سبك و محدود نيز، سبب شد كه حمله‏ ى دشمن از دور بيفتد و نيروهاى عراقى با احتياط بيش‏ترى عمل كنند. .(پورداراب، ج2، 1384: 55).

س

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه‏ى منطقه‏ ى غرب

بررسى حوادث نشان مى دهد كه ارتش عراق در 8 محور عمومى در منطقه‏ى مرزى غرب وارد عمل گرديده است:

1ـ محور ميدان ‏ـ باويسى ‏ـ تيله كوه‏ ـ بيشگان‏ ـ سرپل ذهاب؛

2ـ محور قوره توـ پاسگاه‏هاى مرزى هدايت‏ ـ قصر شيرين كه در مرز به دوشاخه مى‏ شود و يك شاخه‏ ى آن از پاسگاه برار عزيز ـ باباهادى وارد ايران مى گردد؛

3- محور خانقين ‏ـ خسروى‏ـ قصر شيرين؛

4- محور خانقين‏ ـ تنگاب كهنه‏ ـ قصرشيرين كه در سه ‏راهى نى پهن عبدالله، به طرف گيلان‏غرب نيز هدايت مى‏شود؛

5ـ محور نفت‏ خانه ‏ـ نفت شهر؛

6ـ محور مندلى ‏ـ سومار؛

7ـ محور ترساق‏ ـ ميمك؛

8ـ محور بدره‏ ـ زرباطيه‏ ـ مهران.

لشكر 81 زرهى کرمانشاه در منطقه‏ اى بسيار وسيع گسترش و پراكنده شده بود و يك گروه رزمى از تيپ 84 خر م‏آباد در مهران مستقر بود.

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه‏ى جنوب در محور شمالى (حمرين‏ ـ موسيان‏ ـ عين خوش)

در اين محور، تيپ 17 زرهى لشكر 10 زرهى كه در روز گذشته دامنه ‏هاى غربى ارتفاعات حمرين را تصرف و در كنترل داشت، از خط مرزى شرهانى و زبيدات گذشتند و در ساعات اوليه‏ ى نبرد در روز يكم مهرماه به پاسگاه ربوط حمله كردند و مدافعان اين پاسگاه تا آخرين نفر مقاومت كردند؛ به نحوى كه كليه‏ ى افراد اين پاسگاه شهيد و يا اسير شدند. واحد ديگرى از تيپ 17 زرهى به پاسگاه چم سرى در قسمت شمال پاسگاه ربوط حمله كرد و با وارد كردن تلفات سنگينى به نيروهاى مدافع، اين پاسگاه را نيز به تصرف درآورد. در اين نبرد نابرابر تعدادى از پرسنل ژاندارمرى مستقر در پاسگاه ‏ها و دلاورمردان و حماسه‏ آفرينان ارتش جمهورى اسلامى ايران از تيپ 2 زرهى لشكر 92 كه براى تقويت پاسگاه ‏هاى مرزى اعزام شده بودند، دعوت حق را با نثار خون مطهر خود لبيك گفتند و به شرف شهادت نايل گرديدند. گردان 283 سوار زرهى كه در غرب رودخانه‏ ى دويرج مأموريت پوشش را داشت، در تمامى روز يكم مهرماه با دشمن در نبردى شديد و نابرابر قرار داشت. اين گردان على‏رغم كمبودها و پشتيبانى آتش و استعداد كم و عرض زياد منطقه، توانست حركت دشمن را كُند و يك لشكر زرهى عراق را وادار به گسترش نمايد و يك روز، عمليات تهاجمى آن‏ها را به تاخير بياندازد.(پورداراب، ج2، 1384: 50 و 51).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه‏ى جنوب در محور غرب دزفول

الف‏ـ محور جنوبى (فكه‏ ـ چنانه‏ ـ شوش). در ساعات اوليه‏ ى نبرد در محورفكه، لشكر 1 مكانيزه عراق پس از اجراى آتش سنگين توپخانه بر روى مواضع نه چندان مستحكم گروه رزمى زرهى 37 شيراز با دو تيپ مكانيزه 1 و 27 در خط و تيپ 34 زرهى در احتياط، تهاجم سنگين خود را شروع نمود؛ اما با مقاومت و پايدارى نيروهاى مدافع و جان بركف نيروى زمينى، تعداد 10 دستگاه تانك دشمن منهدم و تلفات و ضايعات سنگينى به دشمن وارد و پيش‏روى دشمن متوقف مى ‏گردد. مجددا در ساعت 00:10 صبح دشمن تلاش نمود با دور زدن پاسگاه فكه و پاسگاه دويرج از طريق جنوب، شرق اين پاسگاه را محاصره و سپس با استفاده از جاده ‏ى اصلى فكه، دوسلك، شوش پيش‏روى خود را به سمت تپه ‏هاى برقازه دوسلك ادامه دهد. نيروهاى مدافع با استفاده‏ ى صحيح از زمين و اجراى آتش دقيق بر روى نيروهاى مهاجم، موفق مى‏شوند پيش‏روى دشمن را متوقف سازند. بايد اذعان داشت كه گروه رزمى 37 زرهى شيراز كه در منطقه‏ اى به طول حدود 30 كيلومتر از دالان سميده تا پاسگاه دويرج گسترش يافته بود به هيچ عنوان از نظر استعداد رزمى قابل مقايسه با لشكر 1 مكانيزه‏ ى ارتش عراق نبود و لذا درخواست مى‏ كند كه گروه رزمى 138 پياده‏ى مستقر در دوسلك به فكه اعزام و به آن‏ها كمك دهد و درنهايت يك تيم گروهانى شامل يك گروهان پياده و يك دسته تانك از گروه رزمى 138 به كمك آن‏ها مى‏شتابد. لشكر 1 مكانيزه مجددا در بعدازظهر روز يكم مهرماه، حملات سنگين خود را شروع كرد كه در اين تهاجم، تلفات و ضايعات مدافعان هر لحظه بيش‏تر مى‏شد، اما در اثر پايدارى، تعداد 12 دستگاه تانك دشمن منهدم مى‏شود و سرانجام در پايان روز يكم مهرماه نيروهاى مدافع با وجود انهدام 24 دستگاه تانك دشمن به علت تلفات و ضايعات سنگين مجبور به عقب ‏نشينى به مواضع حدود 500 مترى مرز فكه مى‏ گردند. (يك افسر اسير عراقى در محور فكه، پايدارى نيروهاى ايرانى و دفع سه حمله ‏ى پياپى لشكر يك مكانيزه و از دست دادن 24 دستگاه تانك را در روز 1/7/1359 تائيد نموده است) .(پورداراب، ج2، 1384: 50 و 49).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه‏ى جنوب ، لشكر 9 زرهى عراق به كمك تيپ زرهى ابن وليد مسؤوليت تصرف بستان، الله ‏اكبر، سوسنگرد، لشكر 5 مكانيزه از منطقه ‏ى كوشك، طلائيه مسؤوليت پيش‏روى به طرف شمال و تصرف شهر اهواز را به عهده داشتند. تلاش نيروهاى متجاوز عراق براى وصول به شهر سوسنگرد، در سه محور عمومى به كار گرفته شد، كه شامل:

الف ـ محور پاسگاه مرزى سوبله ‏ـ بستان به سوسنگرد: اين محور به علت جريان شرقى، غربى رودخانه‏ى كرخه، در ميانه‏ى آن خود به 2 محور فرعى شمال و جنوب رودخانه تفكيك مى ‏شود. در هر دو حال براى وصول به شهر سوسنگرد عبور از كرخه الزامى بود، زيرا هم بستان و هم سوسنگرد در كرانه‏ى جنوب كرخه قرار دارند.

ب ـ محور طلائيه‏ـ هويزه‏ـ سوسنگرد كه يك محور جنوبى ـ شمالى است.

ج ـ محور عمومى پادگان حميدـ كرخه‏ كور، حميديه كه ابتدا جنوبى ـ شمالى است و نيروهاى متجاوز بعد از وصول به حميديه و قطع جاده ‏ى اهوازـ حميديه‏ـ سوسنگرد با تغيير مسير به سمت غرب مى‏توانستند سوسنگرد را از سمت غرب محاصره و مورد تهديد قرار دهند.

ارتش عراق براى وصول به اهداف خود از هر سه محور استفاده مى‏نمود و قصد داشت هر چه سريع‏تر به سمت اهواز پيش‏روى كند.

دفاع از اين منطقه‏ ى بسيار وسيع، به تيپ 3 لشكر 92 زرهى و رزمندگانى از ژاندارمرى و سپاه پاسداران و گروه نامنظم شهيد دكتر چمران محول شده بود.

يگان‏هاى تيپ 3 زرهى كه ابتدا در زمين‏ هاى هموار و نامناسب و پاسگاه‏هاى مرزى، به‏طور پراكنده مستقر شده بودند و در عين حال بخشى از توان خود را براى پشتيبانى از پاسگاه ‏ها اختصاص داده بودند، در جريان درگيرى ‏هاى مداوم روزهاى قبل دچار صدمات زيادى شده بودند.

امروز دشمن تلاش نمود با اشغال پاسگاه سوبله كه در گلوگاه محور حلفانيه‏ ـ بستان قرار داشت راه عقب روى نيروهاى مستقر در پاسگاه‏ هاى مرزى شمال سوبله را سد نمايد، ولى مدافعان پاسگاه سوبله با كمك تيپ 3، در مقابل تهاجم دشمن با تمام توان خود مقاومت نمودند و دشمن با همه ‏ى تلاشى كه به عمل آورد، تنها موفق شد پاسگاه ‏هاى مرزى، جاده‏ى بستان ـ فكه را در كنترل خود بگيرد و نيروهاى عمده‏ى خود را در حوالى سوبله متمركز كند. و چنان چه دشمن موفق به قطع جاده‏ ى حميديه و سوسنگرد مى گرديد، تمامى نيروهاى خودى و مردم منطقه در غرب سوسنگرد و بستان به محاصره درمى‏آمدند؛ اما با شكست تلاش ‏هاى دشمن در تهاجم خود از جنوب و شمال در مقابل تيپ 1 لشكر 92 زرهى دشمن به هدف ‏هاى سريع خود نرسيد و مدافعان تيپ 3 لشكر 92 زرهى و نيروهاى ذكر شده در منطقه نيز اجازه ‏ى پيش‏روى سريع به دشمن ندادند و روز اول مهرماه، نيروهاى دشمن فقط قادر به تصرف پاسگاه ‏هاى مرزى و تا حدودى پيش‏روى در جبهه ‏ى كوشك طلائيه گرديدند.(پورداراب، ج2، 1384: 48 و 49).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه ‏ى جنوب در محور طلاييه ‏ـ كوشك‏ ـ اهواز. در اثر حملات سنگين لشكر 5 مكانيزه‏ ى عراق در اين محور، پاسگاه ‏هاى طلاييه ‏ى قديم و جديد منهدم مى ‏گردد و پرسنل ژاندامرى مستقر در آن‏ها شهيد يا مجروح شدند و فقط تعداد اندكى خود را به يگان‏هاى نيروى زمينى ارتش مستقر در اين محور ملحق مى ‏كنند. حملات هوايى دشمن در منطقه شدت مى ‏يابد و گردان 372 كاتيوشا مستقر در آن منطقه بشدت بمباران مى ‏شود به نحوى كه در اثر اين بمباران 3 افسر، 4 درجه‏دار و 9 نفر سرباز شهيد و 4 دستگاه خودرو و يك دستگاه آشپزخانه ‏ى صحرايى گردان منهدم شد؛ به علت پيش‏روى نيروهاى دشمن، موقعيت اين گردان به خطر مى ‏افتد و گردان سوار زرهى لشكر 92 زرهى به كمك آن گردان مى ‏شتابد.

تيپ 1 لشكر 92 زرهى با 3 گردان رزمى خود در منطقه‏ى گسترده ‏اى از طلاييه تا كوشك و از آن‏جا تا شلمچه مستقر بود، اين تيپ با استعداد كم خود و با همه ‏ى كاستى ‏ها قادر به پوشاندن منطقه نبود و مناطق باز زيادى وجود داشت. ناگزير به علت فشار شديد نيروهاى متجاوز و بمباران سنگين هوايى و نامناسب بودن زمين براى يك دفاع مؤثر از يك سو، و مناسب بودن زمين براى تحركات زرهى و مكانيزه دشمن از سوى ديگر، اين تيپ على‏رغم مقاومت سرسختانه با تحمل ضايعات و تلفات و با انجام حركات به عقب به مواضع عقب‏تر تغيير مكان داد. (پورداراب، ج2، 1384: 46 و 47).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه‏ى جنوب در محور شلمچه ـ خرمشهرـ آبادان. تهاجم سنگين عراق با يك تيپ مكانيزه از لشكر 5 مكانيزه به عنوان جلودار و در پى آن لشكر 3 زرهى به عنوان نيروى اصلى، تصرف منطقه‏ى خرمشهر آبادان در محور شلمچه و شمال آن آغاز مى شود و در ابتداى امر، پاسگاه‏هاى شلمچه، حدود، خين و مومنى شديدا آسيب مى‏بينند، به نحوى كه از تعداد 16 دستگاه تانك موجود، 12 دستگاه آن در اين محور منهدم و خدمه‏ى آن‏ها شهيد و يا مجروح شدند.

دشمن به دليل نزديك بودن و سهل‏الوصول بودن محور شلمچه تا خرمشهر (در حدود 17 كيلومتر) توان رزمى سنگينى را براى اين محور در نظر گرفته بود و تصور مى‏كرد كه در ظرف 2 تا 3 روز خرمشهر را اشغال [خواهد كرد] و به كرانه‏هاى شمالى اروندرود تسلط خواهد يافت؛ لذا به منظور تصرف پاسگاه‏هاى مرزى شلمچه و كيلومتر 25 و كوشك و شكستن خط تأمينى دژ تلاش گسترده‏اى به عمل آوردند. اما مدافعان نيروى زمينى و رزمندگان، سرسختانه در اين محور به دفاع برخاستند و موفق شدند به روحيه‏ى نيروهاى دشمن لطمه‏ى شديدى وارد سازند؛ به نحوى كه در ساعات اوليه‏ى نبرد، نيروهاى رده‏ى مقدم دشمن، مجبور به عقب‏نشينى شدند. ليكن با توجه به نابرابرى مدافعان و برترى مطلق نيروهاى مهاجم و كاستى‏هاى موجود، سرانجام دشمن پس از شكستن مقاومت‏هاى موجود، دژهاى شماره‏ى 4، 5 و 6 در 3 كيلومترى مرز، در محور شلمچه را به تصرف درآورد. (پورداراب، ج2، 1384: 44).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی، نيروى هوايى ارتش موفق شد در صبح‏دم روز يكم مهرماه 1359، تعداد 140 فروند هواپيماى شكارى و بمب‏افكن را براى حمله به نقاط حساس آماده كند. در اين تهاجم گسترده‏ى متقابل، پايگاه‏هاى هوايى موصل، الرشيد بغداد، سليمانيه، كوت‏العماره، شعيبه، ناصريه، كركوك و پالايشگاه‏هاى نفت كركوك و بصره و فرودگاه‏هاى حبانيه شمالى و المثنى و چاه‏هاى نفت باباگرو مخازن نفتى موصل و تأسيسات گازى كركوك و پل‏هاى ارتباطى تنومه و بصره برروى شط‏العرب بشدت بمباران و تلفات و ضايعات سنگينى به نيروى هوايى و تأسيسات زير بنايى عراق وارد كردند. (پورداراب، ج2، 1384: 43 و 44).

سلام علیکم. اولین روز جنگ در دوشنبه 31 شهریور 1359 در منطقه عملیاتی جنوب: در محور غرب دزفول، نيروهاى عراقى با دو لشكر، لشكر 10 زرهى، در محور ارتفاع حمرين، عين خوش، پاى پل كرخه و لشكر 1 مكانيزه در محور فكه، چنانه، ابوصليبى‏خات و شوش وارد عمل شدند.

محور ارتفاع حمرين، عين‌خوش، پاى پل كرخه، در مقابل لشكر 10 زرهى تيپ 2 زرهى لشكر 92 زرهى گسترش يافته بودند. در این محور تيپ 2 زرهى دزفول، پاسگاه‏هاى مرزى را با اعزام تانك و نفرات تقويت كرده بود و بقيه‏ى تيپ در عين‏خوش مستقر بود و گردان 283 سوارزرهى، تحت كنترل تيپ در غرب رودخانه‏ى دويرج گسترش يافته بودند. در شروع تجاوز، تيپ 17 زرهى از لشكر 10 زرهى ارتش عراق، به پاسگاه‏هاى مرزى حمله كرد؛ اما در اين محور نيروهاى خودى، على‏رغم نابرابرى، در مقابل دشمن ايستادگى كرده و پاسگاه‏هاى مرزى را حفظ مى‏كنند و تيپ 17 زرهى مجبور به گسترش در دامنه‏هاى غربى حمرين مى‏شود. گردان 283 سوار زرهى و نيروهاى موجود در اين محور توانستند حركت دشمن را كُند كنند و لشكر 10 زرهى عراق را وادار به گسترش نمايند. (پورداراب، سعید، ج2، 1384: 20).

سلام علیکم. اولین روز جنگ در دوشنبه 31 شهریور 1359 در منطقه عملیاتی جنوب: محور بستان ـ سوسنگرد، يك لشكر زرهى و يك لشكر مكانيزه‏ى عراق وارد عمل شدند كه در كل داراى 12 گردان تانك و 12 گردان مكانيزه و 2 گردان شناسايى بودند. در مقابل اين دو لشكرسازمان يافته‏ى مجهز عراق، فقط تيپ3 زرهی دشت آزادگان از لشكر 92 زرهى، با استعداد درحدود دو گردان تانك و دو گردان مكانيزه قرار داشت. بنابراين، توان رزمى نيروهاى متجاوز، در آغاز تهاجم به منطقه‏ى بستان و سوسنگرد، نزديك به هشت برابر نيروهاى خودى بود. لشكر 9 زرهى عراق در منطقه‏ى غرب سوسنگرد و لشكر 5 مكانيزه در جنوب غربى اهواز، وارد عمل شدند. در روز 31 شهريور، برخلاف انتظار ستاد كل فرماندهى ارتش عراق، يگان‏هاى لشكر 92 زرهى با استعداد رزمى خود شجاعانه در مقابل نيروهاى عراقى ايستادگى کردند و ارتش عراق مجبور شد نيروهاى بيش‏ترى را وارد خوزستان نمايد. (پورداراب، سعید، ج2، 1384: 19).

سلام علیکم. اولین روز جنگ در دوشنبه 31 شهریور 1359 در منطقه عملیاتی جنوب: محور طلائيه- کوشک- اهواز، فشار دشمن در كوشك ـ طلائيه توسط لشكر 5 مكانيزه در روز 31 شهريور بسيار شديد بود و يگان‏هاى خودى مستقر در اين مناطق، متحمل تلفات و صدمات فراوان شدند؛ در اين درگيرى‏ها پاسگاه طلائيه‏ى قديم سقوط كرد و منهدم شد. (پورداراب، سعید، ج2، 1384: 19).

سلام علیکم.

اولین روز جنگ در دوشنبه 31 شهریور 1359 در منطقه عملیاتی جنوب:

محور شلمچه به خرمشهر، لشكر 3 زرهى عراق به كمك يك تيپ مكانيزه از لشكر 5 مكانيزه و تيپ 33 نيروى مخصوص براى تصرف و اشغال خرمشهر و آبادان، عمليات خود را با پشتيبانى توپ‏خانه آغاز كردند و هم‏زمان نيروى هوايى عراق نيز مداوم خرمشهر و آبادان را بمباران مى‏كرد و آبادان و خرمشهر نيز از سمت جنوب اروندرود به وسيله‏ى لشكر 11 پياده عراق، گلوله‏باران مى‏شد.

در اين محور، که از منطقه‏ى كوشك تا شملچه و خرمشهر و آبادان بود، نيروهاى خودى در حدود يك تيپ شامل:

الف) گردان تكاوران دريايى نيروى دريايى، گردان ژاندارمرى ساحلى خسروآباد آبادان، رزمندگان سپاه پاسداران، نيروهاى مردمى كه قابل ملاحظه نبودند و در هر پاسگاه مرزى، 10 نفر براى تقويت اعزام شده بودند.

«ب) گردان 232 تانك از تيپ 1 لشكر 92 با استعداد 32 دستگاه تانك؛

ج) گردان 165 مكانيزه از تيپ 1 لشكر 92 با استعداد حدود 50%؛

د) گردان 151 دژ در حدود 1 گردان پياده با استعداد 50%؛

ه ) يك آتش‏بار 175 ميلى‏مترى و يك آتش‏بار 130 ميلى‏مترى در جزيره‏ى آبادان، حضور داشتند.

تهاجم سنگين عراق با يك تيپ مكانيزه از لشكر 5 مكانيزه به عنوان جلودار و در پى آن لشكر 3 زرهى به عنوان نيروى اصلى، تصرف منطقه‏ى خرمشهر آبادان در محور شلمچه و شمال آن آغاز مى شود و در ابتداى امر، پاسگاه‏هاى شلمچه، حدود، خين و مومنى شديدا آسيب مى‏بينند، به نحوى كه از تعداد 16 دستگاه تانك موجود، 12 دستگاه آن در اين محور منهدم و خدمه‏ى آن‏ها شهيد و يا مجروح شدند. با وجود برترى كامل دشمن، نيروهاى مهاجم كه به سمت خرمشهر پيش‏روى مى‏كردند نتوانستند به طور چشمگير از حوالى مرزى جلوتر بيايند؛ اما به حملات آتش‏بارى خود و بمباران خرمشهر و آبادان ادامه دادند، تا روحيه‏ى مقاومت را در هم شكنند.

در حدود ساعت نُه صبح، عناصر مقدم يك لشكر عراق با حدود 60 دستگاه تانك از محور تنومه به طرف اهواز به حملات سنگين خود ادامه دادند. حملات هوايى دشمن شدت يافت و آبادان و خرمشهر متحمل ضايعات سنگين شد. فقط در آبادان 62 نفر شهيد و 244 نفر مجروح شدند. نيروهاى دشمن كه از شمال خرمشهر به طرف خرمشهر در حركت بودند، خرمشهر را به محاصره‏ى خود درمى‏آورند و ارتباط زمينى خرمشهر با اهواز از طريق جاده‏ى سابق قطع مى‏شود.

در محور شلمچه و شمال آن، هر چند دشمن به داخل خاك ايران پيش‏روى داشت، تنها موفق شد با آتش خود جاده‏ى خرمشهرـ اهواز را مسدود كند. (پورداراب، سعید، ج2، 1384، 16 و 17).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی،

اطلاعيه‌ى شماره‌ى 26 ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، «هم‌وطنان عزيز و مسلمان ايران:

خلبانان فداكار و شجاع و با ايمان ارتش جمهورى اسلامى ايران، در ساعت50:00 بامداد روز يكم مهرماه، هدف‌هاى نظامى خود را در قلب كشور عراقدليرانه در هم كوبيدند و خسارات جبران‌ناپذيرى به دشمن كافر وارد آوردند وكليه‌ى هواپيماها، پس از انجام اين مأموريت‌هاى موفقيت‌آميز به سلامت بهپايگاه‌هاى خود مراجعت نمودند.

لشكر 92 زرهى با شجاعت هر چه تمام‌تر مواضع دشمن را در اطراف شلمچه‌ىخرمشهر در هم كوبيد. هم اكنون خبر رسيده كه نيروهاى عراقى در اطرافپاسگاه‌هاى مزبور در حال فرار هستند و نيروهاى ارتش اسلامى ايران در تعقيبآن‌ها مى‌باشند. ستاد مشترك ارتش جمهورى اسلامى ايران، اين عمل شجاعانه‌ى خلباناننيروى هوايى و پرسنل رزمنده و مسلمان لشكر 92 زرهى اهواز و ژاندارمرى وسپاه پاسداران و ساير نيروهاى مسلح منطقه را تبريك مى‌گويد.»

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. خوب است بدانید که براساس تدبير شهيد سرلشكر فلاحى، جانشين ستاد مشترك ارتش، خوزستان به 3منطقه ‌ى عملياتى تقسيم گرديد: منطقه ‌ى عملياتى خرمشهرـ آبادان؛ منطقه ى عملياتىاهواز ـ سوسنگرد؛ منطقه ‌ى عملياتى دزفول ـ شوش و ستاد عمليات نامنظم شهيدچمران و ستاد مركزى سپاه پاسداران خوزستان نيز در اهواز مستقر بود، و قرارگاههدايت‌كننده‌ى عمليات در منطقه ى اهواز، عملاً تركيبى از: فرمانده لشكر 92 زرهى،شهيد چمران، شهيد سرلشكر فلاحى، استان‌دار خوزستان و فرمانده سپاه پاسدارانبود؛ و اين وضع تا زمان شهادت دكتر چمران در خرداد سال 1360، يعنى به مدت 9 ماه،در منطقه ى عملياتى اهواز كم و بيش ادامه داشت.

دومین روز جنگ هواپيماهاى دشمن، نى‌زارهاى هورالهويزه را بمباران نمودند كه در اثر آن،نى‌زارها طعمه‌ى حريق شد و نيروهاى خودى مستقر در آن محدوده مجبور بهجابه‌جايى شدند.

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی،

حجت‌الاسلام خامنه‌اى، نماينده‌ى امام در شوراى عالى دفاع، صبح اول مهر 1359،ضمن گزارشى به مجلس اظهار داشت: «... نيروى هوايى ارتش جمهورى اسلامى ايران از صبح حدود پانزده مركز مهم نظامى عراق، از جمله جنوب بغداد و شهر موصل را هدف قرار داد. در اين عمليات 140 هواپيما مأموريت داشتند، كه تقريبا همگى به سلامت برگشته‌اند و از چند فروند اطلاعى در دست نيست ... از بعدازظهر ديروز كه حملات هوايى عراق شروع شد، تا نيمه‌شب ده ميگ عراقى سرنگون شد و در اين مدت يك فانتوم ما آسيب ديد و برنگشت ... يكى دو ساعت بعد از حمله‌ى آن‌ها، حملات هوايى ايران شروع شد.» 

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. دومین روز جنگ و نبردهاى هوايى

1ـ برابر گزارش رسيده از ژاندارمرى استان همدان، در ساعت 00:08 صبح امروزيك فروند هواپيماى خودى در پايگاه نوژه در اثر برخورد با ساختمان، در داخل پايگاهسقوط و منجر به شهيد شدن سروان عشقى و سروان اسكويى مى‌گردد. در ساعت30:8، در حوالى قريه‌ى چمن واقع در 7 كيلومترى جنوب شرقى پايگاه قهورد، يكفروند هواپيماى خودى سقوط كرد و متلاشى شد و از خلبانان هواپيما هيچ‌گونه اثرىبه‌دست نيامد. در ساعت 30:08 روز 1/7/1359، در حوالى قريه‌ى حصار واقع در 25كيلومترى غربى پاسگاه مركزى كبوترآهنگ، يك فروند هواپيماى ميگ عراقى شماره13 سقوط كرد و متلاشى شد. در نتيجه، خلبانان آن به نام‌هاى محمد عبدل، محسنسلطان و عادل عبدل حميد به شماره‌ى كارت 5601 فوت نمودند.

2- پايگاه هوانيروز 1 كرمانشاه به وسيله‌ى 4 فروند هواپيماى دشمن بمباران شد كهدر اثر آتش پدافند پايگاه يك فروند هواپيماى دشمن سقوط كرد.

3- دشمن شهر اسلام‌آباد را بشدت بمباران كرد كه در حدود 200 نفر غيرنظامىكشته و مجروح شدند و آب و برق شهر قطع شد.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در منطقه ى غرب رزم‌آوران شجاع ايران اسلامى و اين دليرمردان جبهه‌هاى نبرد تحت شرايط كاملاًنامساوى، در مقابل نيروهاى دشمن مقاومت كردند و از شرف و حيثيت ملى و ميهنى ومكتب خود دفاع نمودند، اما نابرابرى توان رزمى آن چنان زياد بود كه با نيروهاىموجود، امكان متوقف كردن يگان‌هاى متجاوز وجود نداشت. بنابراين، نيروهاى دشمنبه پيش‌روى خود ادامه دادند، اما همين مقاومت‌هاى سبك و محدود نيز، سبب شد كهحمله‌ى دشمن از دور بيفتد و نيروهاى عراقى با احتياط بيش‌ترى عمل كنند.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در منطقه ى غرب در منطقه ى سومار تلفات سنگينى به نيروهاى خودى و گروه رزمى مستقر در منطقهوارد مى‌شود و آسيب زيادى مى‌بينند و شهر سومار سقوط مى‌كند و نفت شهر نيز بهخطر مى‌افتد. هم‌زمان نيروى هوايى عراق، شهر اسلام‌آباد را بشدت بمباران كردند كهدر اثر آن حدود 200 نفر غيرنظامى شهيد و مجروح و آب و برق شهر قطع مى‌شود.

نيروهاى دشمن به پاسگاه تنگاب نو و آبادى ده سليم حمله‌ور مى‌شوند و در ايندرگيرى سنگين از نيروهاى خودى 6 نفر شهيد و 9 نفر مجروح مى‌گردند.

دو گردان تانك و 2 گردان پياده با كمك يك گردان مهندس ارتش عراق به ميمكحمله مى‌كنند و نيروهاى خودى بشدت با آنان به مقابله مى‌پردازند و سنگين‌ترين نبرددر غرب در منطقه ى ميمك به وجود مى‌آيد.

در منطقه ى مهران، دشمن پاسگاه‌هاى مرزى را بشدت زير آماج حملاتتوپ‌خانه‌اى و تانك خود قرار داده و موقعيت پاسگاه‌ها و شهر مهران به خطر مى‌افتد ودر اثر آتش سنگين نيروهاى خودى در حوالى پاسگاه‌هاى مرزى ولدكشته، قلعه يهودى،سيد ميرزا تلفات سنگينى به دشمن وارد و تعداد 12 دستگاه تانك دشمن منهدممى‌گردد.

در ساعات پايانى روز اول مهرماه، سومار سقوط نموده بود و نفت شهر در محاصرهبود و نيروهاى دشمن كه از محور پاسگاه هدايت پيش‌روى كرده بودند، به شهرقصرشيرين نزديك شدند و در حومه‌ى شهر درگيرى با دشمن شروع مى‌شود كه در ايندرگيرى‌ها به دشمن تلفاتى وارد مى‌شود و 3 نفر از آن‌ها به اسارت گرفته مى‌شوند و ازافراد سپاه پاسداران نيز 5 نفر به شهادت مى‌رسند.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در منطقه‌ى غرب يك ستون ديگر دشمن از شمال پاسگاه برار عزيزـ باباهادى وارد خاك ايران گرديد وبه سرعت خود را به جاده‌ى قصرشيرين‌ـ سرپل ذهاب رساند و با قطع اين جاده، عملاًارتباط سرپل ذهاب و قصر شيرين قطع شد. ستون سوم نيروهاى عراقى، در حالى كهتوپ‌خانه‌ها بشدت از آن‌ها پشتيبانى مى‌نمودند، از سمت پاسگاه مرزى هدايت و گمرككهنه به سمت قصرشيرين پيش رفت و موفق شد نيروهاى مدافع را به داخل شهر  قصرشيرين به عقب راند و بدين‌ترتيب در آن منطقه راه‌هاى ارتباطى قصرشيرين بستهمى‌شود.

 ستون چهارم دشمن در منطقه‌ى قصرشيرين كه از طرف خسروى‌ـ خرِّناصرخان بهطرف قصرشيرين پيش‌روى داشت، در اثر مقاومت يك گروه رزمى از تيپ 1 لشكر 81زرهى، مجبور به توقف گرديد. تعداد 3 دستگاه تانك و 6 دستگاه نفربر عراقى در اينمحور منهدم و 5 نفر از نيروهاى خودى شهيد و 3 نفر سرباز اسير و 4 جسد دشمن درمنطقه باقى ماند.

درگيرى بسيار شديدى در منطقه‌ى نفت شهر به وجود مى‌آيد و 45 نفر از كاركنانوزارت نفت به محاصره‌ى دشمن درمى‌آيند و پاسگاه گمرك نو به تصرف عراقى‌هادرمى‌آيد، اما با درخواست پشتيبانى هوايى، نيروى هوايى ارتش تانك‌هاى عراقىمستقر در پاسگاه گمرك نو را بشدت بمباران و منهدم و نيروهاى خودى مجددا پاسگاهرا به تصرف درمى‌آورند.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در منطقه‌ى غرب از سحرگاه اول مهر كه تهاجم نيروهاى متجاوز وسعت يافت تلاش اصلى نيروهاىعراقى در منطقه‌ى قصرشيرين به كار گرفته شد و تلاش‌هاى فرعى نيز در منطقه‌ى نفتشهر و سومار اجرا گرديد. به علت اين كه پس از اشغال منطقه‌ى خان‌ليلى، جاده‌ىقصرشيرين و نفت شهر عملاً تحت كنترل نيروهاى عراقى قرار گرفته بود و امكان اعزامنيروى تقويتى از اين محور به منطقه‌ى نفت شهر و سومار وجود نداشت؛ واحدهاىمتجاوز عراقى بهتر مى‌توانستند به اهداف خود در منطقه‌ى نفت شهر و سومار دستيابند.

تلاش اوليه نيروهاى مهاجم صرف آن مى‌شد كه پاسگاه‌هاى مرزى را نابود سازند ويا افراد مدافع آن‌ها را به عقب برانند، كه همين امر سبب شد كه در اغلب نقاط مرزىدرگيرى نيروهاى عراق با نيروهاى خودى نسبتا طولانى شود. در روز يكم مهرماه درتمام عرض جبهه‌ى غرب، اكثر مدافعان پاسگاه‌ها، از تنگاب كهنه تا باويسى  كه با عناصرلشكر 81 زرهى تقويت شده بودند، به شهادت رسيده و يا مجبور به عقب‌نشينى شدند.

نيروهاى دشمن با انهدام پاسگاه‌هاى منطقه‌ى باويسى و تيله كوه در محور باويسى‌ـتيله‌كوه به سمت جنوب تغيير مسير دادند و در همان روز به دشت ذهاب رسيده؛ بهنحوى كه يگان‌هاى لشكر 81 كه در خط دوم پدافندى مستقر شده بودند، از اين محوردور زده شدند و راه عقب‌نشينى آن‌ها به دشت ذهاب بسته شد.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

 سلام علیکم. دومین روز جنگ در منطقه‌ى غرب

بررسى حوادث نشان مى دهد كه ارتش عراق در 8 محور عمومى در منطقه‌ى مرزىغرب وارد عمل گرديده است:

1ـ محور ميدان‌ـ باويسى‌ـ تيله كوه‌ـ بيشگان‌ـ سرپل ذهاب؛

2ـ محور قوره توـ پاسگاه‌هاى مرزى هدايت‌ـ قصر شيرين كه در مرز به دوشاخهمى‌شود و يك شاخه‌ى آن از پاسگاه برار عزيز ـ باباهادى وارد ايران مى گردد؛

3- محور خانقين‌ـ خسروى‌ـ قصر شيرين؛

4- محور خانقين‌ـ تنگاب كهنه‌ـ قصرشيرين كه در سه‌راهى نى پهن عبدالله، به طرفگيلان‌غرب نيز هدايت مى‌شود؛

5ـ محور نفت‌خانه‌ـ نفت شهر؛

6ـ محور مندلى‌ـ سومار؛

7ـ محور ترساق‌ـ ميمك؛

8ـ محور بدره‌ـ زرباطيه‌ـ مهران.

همان‌گونه كه قبلا اشاره شد لشكر 81 زرهى در منطقه‌اى بسيار وسيع گسترش وپراكنده شده بود و يك گروه رزمى از تيپ 84 خرم‌آباد در مهران مستقر بود.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در محور شمالى (حمرين‌ـ موسيان‌ـ عين‌خوش)

در اين محور، تيپ 17 زرهى لشكر 10 زرهى كه در روز گذشته دامنه‌هاى غربىارتفاعات حمرين را تصرف و در كنترل داشت، از خط مرزى شرهانى و زبيدات گذشتندو در ساعات اوليه‌ى نبرد در روز يكم مهرماه به پاسگاه ربوط حمله كردند و مدافعان اينپاسگاه تا آخرين نفر مقاومت كردند؛ به نحوى كه كليه‌ى پرسنل اين پاسگاه شهيد و يااسير شدند. واحد ديگرى از تيپ 17 زرهى به پاسگاه چم سرى در قسمت شمالپاسگاه ربوط حمله كرد و با وارد كردن تلفات سنگينى به نيروهاى مدافع، اين پاسگاه رانيز به تصرف درآورد. در اين نبرد نابرابر تعدادى از پرسنل ژاندارمرى مستقر درپاسگاه‌ها و دلاورمردان و حماسه‌آفرينان ارتش جمهورى اسلامى ايران از تيپ 2 زرهىلشكر 92 كه براى تقويت پاسگاه‌هاى مرزى اعزام شده بودند، دعوت حق را با نثار خونمطهر خود لبيك گفتند و به شرف شهادت نايل گرديدند.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در محور غرب دزفول،محور جنوبى (فكه‌ـ چنانه‌ـ شوش) در ساعات اوليه‌ى نبرد در محورفكه، لشكر 1 مكانيزه عراق پس از اجراى آتشسنگين توپ‌خانه بر روى مواضع نه چندان مستحكم گروه رزمى زرهى 37 شيراز با دوتيپ مكانيزه 1 و 27 در خط و تيپ 34 زرهى در احتياط، تهاجم سنگين خود را شروعنمود؛ اما با مقاومت و پايدارى نيروهاى مدافع و جان بركف نيروى زمينى، تعداد 10دستگاه تانك دشمن منهدم و تلفات و ضايعات سنگينى به دشمن وارد و پيش‌روىدشمن متوقف مى‌گردد. مجددا در ساعت 00:10 صبح دشمن تلاش نمود با دور زدنپاسگاه فكه و پاسگاه دويرج از طريق جنوب، شرق اين پاسگاه را محاصره و سپس بااستفاده از جاده‌ى اصلى فكه، دوسلك، شوش پيش‌روى خود را به سمت تپه‌هاى برقازهدوسلك ادامه دهد.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در محور بستان‌ـ سوسنگرد ،

لشكر 9 زرهى عراق به كمك تيپ زرهى ابن وليد مسؤوليت تصرف بستان، الله‌اكبر،سوسنگرد، لشكر 5 مكانيزه از منطقه‌ى كوشك، طلائيه مسؤوليت پيش‌روى به طرفشمال و تصرف شهر اهواز را به عهده داشتند. تلاش نيروهاى متجاوز عراق براى وصولبه شهر سوسنگرد، در سه محور عمومى به كار گرفته شد، كه شامل:

الف ـ محور پاسگاه مرزى سوبله‌ـ بستان به سوسنگرد: اين محور به علت جريانشرقى، غربى رودخانه‌ى كرخه، در ميانه‌ى آن خود به 2 محور فرعى شمال و جنوبرودخانه تفكيك مى‌شود. در هر دو حال براى وصول به شهر سوسنگرد عبور از كرخهالزامى بود، زيرا هم بستان و هم سوسنگرد در كرانه‌ى جنوب كرخه قرار دارند.

ب ـ محور طلائيه‌ـ هويزه‌ـ سوسنگرد كه يك محور جنوبى ـ شمالى است.

ج ـ محور عمومى پادگان حميدـ كرخه‌كور، حميديه كه ابتدا جنوبى ـ شمالى است ونيروهاى متجاوز بعد از وصول به حميديه و قطع جاده‌ى اهوازـ حميديه‌ـ سوسنگرد باتغيير مسير به سمت غرب مى‌توانستند سوسنگرد را از سمت غرب محاصره و موردتهديد قرار دهند.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در محور طلاييه‌ـ كوشك‌ـ اهواز.

براثر حملات سنگين لشكر 5 مكانيزه‌ى عراق در اين محور، پاسگاه‌هاى طلاييه‌ىقديم و جديد منهدم مى‌گردد و پرسنل ژاندامرى مستقر در آن‌ها شهيد يا مجروح شدندو فقط تعداد اندكى خود را به يگان‌هاى نيروى زمينى ارتش مستقر در اين محور ملحقمى‌كنند.

حملات هوايى دشمن در منطقه شدت مى‌يابد و گردان 372 كاتيوشا مستقر در آنمنطقه بشدت بمباران مى‌شود به نحوى كه در اثر اين بمباران 3 افسر، 4 درجه‌دار و 9 نفرسرباز شهيد و 4 دستگاه خودرو و يك دستگاه آشپزخانه‌ى صحرايى گردان منهدم شد؛به علت پيش‌روى نيروهاى دشمن، موقعيت اين گردان به خطر مى‌افتد و گردان سوارزرهى لشكر 92 زرهى به كمك آن گردان مى‌شتابد.

تيپ 1 لشكر 92 زرهى با 3 گردان رزمى خود در منطقه‌ى گسترده‌اى از طلاييه تاكوشك و از آن‌جا تا شلمچه مستقر بود، اين تيپ با استعداد كم خود و با همه‌ى كاستى‌هاقادر به پوشاندن منطقه نبود و مناطق باز زيادى وجود داشت. ناگزير به علت فشار شديدنيروهاى متجاوز و بمباران سنگين هوايى و نامناسب بودن زمين براى يك دفاع مؤثر ازيك سو، و مناسب بودن زمين براى تحركات زرهى و مكانيزه دشمن از سوى ديگر، اينتيپ على‌رغم مقاومت سرسختانه با تحمل ضايعات و تلفات و با انجام حركات به عقببه مواضع عقب‌تر تغيير مكان داد.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در محور شلمچه ـ خرمشهرـ آبادان. تهاجم سنگين عراق با يك تيپ مكانيزه از لشكر 5 مكانيزه به عنوان جلودار و در پىآن لشكر 3 زرهى به عنوان نيروى اصلى، تصرف منطقه‌ى خرمشهر آبادان در محورشلمچه و شمال آن آغاز مى شود و در ابتداى امر، پاسگاه‌هاى شلمچه، حدود، خين ومومنى شديدا آسيب مى‌بينند، به نحوى كه از تعداد 16 دستگاه تانك موجود، 12دستگاه آن در اين محور منهدم و خدمه‌ى آن‌ها شهيد و يا مجروح شدند.

سلام علیکم. دومين روز جنگ.

در ساعت 30:03 يكم مهرماه به افق تهران، لشكرهاى كاملاً مجهز عراقى درمحورهاى مختلف براساس طرح‌ريزى‌هاى قبلى، تهاجم سنگين خود را در منطقه‌ىجنوب و غرب به داخل خاك ايران آغاز نمودند، با اين اميد كه بتوانند ظرف مدت سه روزخوزستان و مناطقى از منطقه‌ى غرب را تصرف و تحت كنترل درآوردند و زمينه را براىبراندازى حكومت نوپاى جمهورى اسلامى فراهم كنند.

اما ايثار و مقاومت و پايدارى نيروى زمينى ارتش در مرزها و نيروى هوايى درجاى‌جاى فضاى ايران و عراق و نيروى دريايى ارتش در خليج فارس و دلاوران هوانيروزقهرمان و نيروهاى سپاه پاسداران و مردمى و ژاندارمرى و با كمك همه‌ى آن‌هايى كهدوش به دوش سربازان خود با دشمن به ستيز برخاستند. نقشه‌هاى خائنانه‌ى دشمن تاحد زيادى نقش برآب شد. از جمله‌ى اين مقاومت‌ها و پايدارى‌ها و ايثارها بايد بهحملات متقابل و سنگين نيروى هوايى ارتش در اين روز اشاره نمود.

نيروى هوايى ارتش موفق شد در صبح‌دم روز يكم مهرماه، تعداد 140 فروندهواپيماى شكارى و بمب‌افكن را براى حمله به نقاط حساس آماده كند. در اين تهاجمگسترده‌ى متقابل، پايگاه‌هاى هوايى موصل، الرشيد بغداد، سليمانيه، كوت‌العماره،شعيبه، ناصريه، كركوك و پالايشگاه‌هاى نفت كركوك و بصره و فرودگاه‌هاى حبانيهشمالى و المثنى و چاه‌هاى نفت باباگرو مخازن نفتى موصل و تأسيسات گازى كركوك وپل‌هاى ارتباطى تنومه و بصره برروى شط‌العرب بشدت بمباران و تلفات و ضايعاتسنگينى به نيروى هوايى  و تأسيسات زير بنايى عراق وارد كردند.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.