سلام علیکم. در چهارمين روز جنگ تحميلى در منطقه ی غرب در ساعت 25:18، ورود نيروهاى عراقى به داخل شهر قصرشيرين مورد تأييد قرار گرفت و اطلاع رسيد كه واحدهاى زرهى و مكانيزه ‏ى دشمن از طرف شمال غربى و از طريق پاسگاه‏هاى قلعه سفيد و هدايت، وارد شهر قصرشيرين شده ‏اند. در اين گيرودار و پيكار با دشمن خارجى، عوامل ضد انقلاب داخلى از عشاير قل‏خانى كه در كوهستان‏ هاى شمال گردنه‏ ى پاطاق مستقر بودند، عمليات خائنانه ‏اى را آغاز كردند و پاسگاه‏هاى بيونيج و گهواره را مورد حمله قرار دادند و نگرانى ديگرى براى فرماندهان مسؤول منطقه ايجاد كردند. با ورود نيروهاى دشمن به داخل شهر قصرشيرين، نبرد شهرى بين مدافعان ميهن اسلامى با نيروهاى متجاوز اشغال‏گر به اوج خود رسيد. عده‏ اى از اهالى غيور و شجاع قصرشيرين با هر امكانى كه داشتند، آماده ‏ى دفاع از دين و ميهن خود بودند؛ بنابراين نبرد كوچه به كوچه و خانه به خانه جريان يافت. سرانجام دقايقى بعد از نيمه شب سوم به چهارم مهرماه، ناحيه‏ى ژاندارمرى كرمانشاه اطلاع داد كه شهر قصرشيرين در كنترل كامل نيروهاى دشمن قرار گرفته است. با سقوط قصرشيرين، فرمانده لشكر 81 زرهى کرزمانشاه وضعيت كلى منطقه‏ ى نبرد كرمانشاه را چنين گزارش داد: «گردان‏ هاى 222 و 290 تانك كه در منطقه‏ى قصرشيرين دفاع مى ‏كردند، به كلى متلاشى شده‏ اند، فقط تعداد معدودى تانك از آن‏ها باقى مانده است. قصرشيرين در كنترل كامل دشمن است، از وضعيت نفت شهر اطلاعى در دست نيست، گروه رزمى 215 تانك كه در محور تنگاب كهنه، مستقر و پدافند مى ‏كرد با دادن تلفات سنگينى به تنگ دهره در شرق قاسم‏ آباد عقب‏ نشينى كرده است».(پورداراب، ج2، 1384: 110).

سلام علیکم. در چهارمين روز جنگ تحميلى در 3 مهر 1359 در منطقه ‏ى غرب ، نيروهاى عراقى شديدترين حملات خود را در منطقه‏ ى نبرد قصرشيرين، سرپل ذهاب به مرحله ‏ى اجرا گذاشتند. حملات زمينى نيروهاى عراقى با پشتيبانى شديد هوايى توام گرديد و نيروى هوايى متجاوز شهرهاى كرمانشاه و اسلام‏آباد را به شدت بمباران كرد و از جمله نقاطى كه در شهر كرمانشاه بمباران شد، پايگاه هوانيروز بود. دامنه‏ى بمباران هواپيماهاى عراقى‏ ها در تمام صحنه ‏ى عمليات غرب گسترش و تا شهر تبريز توسعه يافت و متقابلاً جنگنده ‏هاى نيروى هوايى ايران وارد عمل شدند و مناطق نظامى شهرهاى نزديك به مرز عراق از جمله تاسيسات نظامى خانقين را بمباران كردند. يگان‏هاى نيروى زمينى عراق تلاش كردند، شهر سرپل ذهاب را اشغال كنند و پادگان سرپل ذهاب را از سمت شمال شرقى دور بزنند و محور مواصلاتى اسلام ‏آباد ـسرپل ذهاب را قطع نمايند و در صورت امكان خود را به گردنه ‏ى پاطاق برسانند. با شرايطى كه پيش آمده بود عملاً قصرشيرين در محاصره قرار گرفته و فقط راه گيلان‏غرب تا حدودى باز بود. شهر قصرشيرين زير آتش توپخانه ‏ى دشمن قرار داشت. شبكه ى آب و برق آن قطع شده و شهر در معرض سقوط قطعى بود. در ساعت 10:9، نيروهاى دشمن از جاده‏ى سرپل ذهاب ـ قصرشيرين به سمت جنوب پيش‏روى كردند. در اين موقع مقاومت عناصر تيپ 3 زرهی ابوذر لشكر 81 زرهى به حالت پراكنده درآمده بود؛ به نحوى كه ديگر جبهه ‏ى مشخصى براى نبرد وجود نداشت. تمام منطقه‏ى شمال و غرب جاده‏ى اصلى قصرشيرين به اشغال نيروهاى دشمن درآمده بود. نيروهاى مدافع موضع خّرناصرخان بشدت آسيب ديدند و با وضع سختى عقب ‏نشينى كردند و يگانى كه در محور تنگاب كهنه ـ سه‏ راهى گيلان‏غرب پدافند مى‏ كرد متلاشى شده بود. فرماندهى و كنترل تضعيف گرديده و جمع ‏آورى عناصر باقى‏مانده و سازمان دادن و وارد عمل كردن مجدد آنان با دشوارى زيادى توأم بود، اما مقاومت هنوز ادامه داشت و حتى در داخل شهر قصرشيرين عده‏اى اندك باقى‏مانده، با دشمن مى‏ جنگيدند و اجازه نمى‏ دادند، سربازان دشمن به سادگى وارد شهر شوند. در اين پايدارى دليرانه، اهالى شهر نيز با نيروهاى رزمنده هم‏يارى و هم‏كارى مى‏كردند و از خانه و كاشانه ‏ى خود دفاع مى ‏نمودند. (پورداراب، ج2، 1384: 108 و 109).

سلام علیکم. در چهارمين روز جنگ تحميلى در 3 مهر 1359 در منطقه ‏ى غرب ، به علت حجم آتش سنگين دشمن و برترى كامل آنان نسبت به نيروهاى موجود در منطقه‏ ى مهران، شهر مهران در بعدازظهر روز دوم مهر سقوط مى‏كند و مدافعان مهران در دشت مهران با دشمن قطع تماس نموده و به شرق رودخانه‏ ى چنگوله عقب ‏نشينى مى ‏نمايند، اما زد و خوردها در ارتفاعات مرزى شمالى دشت مهران ادامه يافت. زيرا باقيمانده‏ ى پاسگاه‏هاى ژاندارمرى و يگانى از تيپ 84 پیاده خرم آباد كه در شمال غرب سد كنجانچم مستقر بودند، در مقابل دشمن به مقاومت پرداختند و با استفاده‏ى صحيح از زمين، پيش‏روى دشمن را كند كردند و همين مقاومت‏ها سبب شد كه نيروهاى متجاوز عراقى نتوانستند دامنه‏ ى تجاوزات خود را به سرعت گسترش دهند. از طرف ديگر تيپ 1 زرهی اسلام آباد لشكر 81 زرهی کرمانشاه مسؤوليت دفاع از منطقه‏ى نبرد در غرب صالح‏آباد را به عهده گرفت و تيپ 84 پیاده خرم آباد مسؤوليت پدافندى منطقه‏ ى مهران. از روز سوم مهرماه، هوانيروز ارتش به طور فعال در صحنه‏هاى نبرد حضور يافت و از جمله مناطقى كه بالگردهای رزمى هوانيروز وارد عمل شدند، منطقه‏ ى مهران و صالح ‏آباد و سرپل ذهاب بود. هم‏چنين در منطقه‏ ى ايلام، بسيج عشايرى ملك شاهى فعال و وارد عمل شد و ورود اين عشاير غيور، سبب تقويت نسبى قدرت دفاعى رزمندگان و افزايش روحيه شد. سومار در روز يكم مهر سقوط نمود، اما نيروهاى موجود در پاسگاه‏هاى ژاله ‏پناه، سلمان كشته، نفت شهر، كانى ‏شيخ، سانواپا، چفاشيرگه، تپه‏ بازرگان و يگان مستقر در مواضع تپه‏ هاى اسماعيل ‏خان و قلعه جوق واقع در منطقه‏ ى سومار هنوز به مقاومت ادامه مى ‏دهند. (پورداراب، ج2، 1384: 107).

سلام علیکم. در چهارمين روز جنگ تحميلى در 3 مهر 1359 در منطقه ‏ى جنوب لشكر 92 زرهى در منطقه‏اى بسيار وسيع از چنگوله تا جزيره‏ ى آبادان گسترش داشت و در مقابل اين لشكر، دشمن حداقل 5 لشكر زرهى، مكانيزه و پياده را در محورهاى مختلف گسترش داده و با آتش توپخانه‏ ى سنگين و پشتيبانى هوايى پى ‏درپى حمايت مى ‏شدند؛ اما از توان رزمى يگان‏هاى لشكر 92 زرهى به تدريج كاسته مى ‏شد و جايگزين هم نمى ‏گرديد و لشكر 92 زرهى دچار مشكلات عديده‏اى شده بود و نيروهاى تقويتى اعزامى نيروى زمينى هم به هيچ وجه براى مقابله جدى با دشمن كافى نبود. از طرفى متأسفانه كودتاى انجام نشده نقاب باعث شد كادر فرماندهى تغيير و تعدادى هم بازداشت شوند و از طرفى مسؤولان سياسى منطقه نيز به طور گسترده در امور لشكر مداخله كنند. در چنين شرايط بحرانى در روز سوم مهرماه، لشكر 92 داراى فرماندهى جديد شد. سرهنگ زرهی ستاد غلامرضا قاسمى ‏نو، فرمانده جديد، به عنوان نخستين گام، يك قرارگاه فرماندهى براى غرب دزفول (تيپ 2 زرهى دزفول + گردان 283 سوارزرهى + گروه رزمى تىپ 37 زرهى شيراز + گروه رزمى 138 و گروه رزمى 141 پياده از لشكر 21 پياده) تشكيل داد كه اوضاع آن منطقه را سروسامان بدهد و براى هدايت اين قرارگاه معاون لشكر را كه تا آن روز سرپرستى لشكر را به عهده داشت انتخاب و معرفى کرد. (پورداراب، ج2، 1384: 106).

سلام علیکم. در چهارمين روز جنگ تحميلى در 3 مهر 1359 در منطقه ‏ى جنوب در محور موسيان ‏ـ عين‏ خوش، نيروهاى عراقى با به كارگيرى تمامى توان لشكر 10 زرهى عراق و در محور فكه ‏ـ چنانه ‏ـ شوش با به كارگيرى تمامى توان لشكر 1 مكانيزه براى دست‏يابى به دزفول و شوش آماده ‏ى حمله بودند. لشكر 10 زرهى عراق با دو تيپ زرهى در خط و تيپ 24 مكانيزه در احتياط و لشكر 1 مكانيزه با دو تيپ مكانيزه در خط و يك تيپ زرهى در احتياط به نبرد با نيروهاى مدافع در اين دو محور پرداختند. با اجراى شديد آتش توپخانه و استفاده از قدرت آتش، تيپ ‏هاى زرهى دشمن، تلفات و ضايعات نيروهاى خودى لحظه به لحظه افزايش مى ‏يافت. نيروهاى عراقى قصد داشتند كه تا پايان روز سوم، به هر شكل ممكن به اهداف خود برسند، اما رزمندگان نيروى زمينى ارتش دلاورانه به مقابله و نبرد با دشمن ادامه دادند و با وجود نابرابرى و كاستى‏هاى موجود اجازه ندادند دشمن به اهداف خود برسد. سرانجام در پايان روز سوم، در غرب دزفول، تيپ 2 زرهى مجبور به عقب ‏نشينى از عين‏ خوش به ارتفاعات على ‏گره ‏زد مى ‏شود و در محور فكه عناصر باقى‏ مانده از گروه رزمى 37 زرهى شيراز از فكه عقب نشينى نموده در چنانه ‏ـ دوسلك با كمك گروه رزمى 138 پياده، لشكر 21 مواضع دفاعى در ارتفاعات منطقه تهيه و خود را براى دفاع آماده مى‏ كنند. (پورداراب، ج2، 1384: 105).

سلام علیکم. در چهارمين روز جنگ تحميلى در 3 مهر 1359 در منطقه ‏ى جنوب در محور بستان ‏ـ سوسنگرد، فشار دشمن ساعت به ساعت شديدتر مى‏شود و تيپ 3 زرهى لشكر 92 با تلفات سنگين مجبور به پذيرش عقب‏نشينى مى‏گردد، يگان‏هاى اين تيپ در ساعت 30:18 امروز در تپه الله‏اكبر در شمال سوسنگرد مستقر مى‏شوند. به جز دانشجويان دانشكده‏ى افسرى كه براى كمك به يگان‏هاى لشكر 92 زرهى به منطقه وارد شدند، امروز يك گروه رزمى شامل گردان 148 پياده و يك گروهان تانك از مشهد به اهواز وارد شد كه زير امر تيپ 1 لشكر 92 قرار گرفت و اين يگان اولين واحد تقويتى بود كه به منطقه‏ى اهواز، سوسنگرد اعزام گرديد. به منظور تقويت يگان‏هاى مستقر در غرب دزفول، نيروى زمينى دستور اعزام گروه رزمى 141 شامل گردان 141 پياده و يك گروهان تانك از لشكر 21 را صادر نمود. اين گردان در تاريخ 3/7/1359 از طريق راه‏آهن وارد دوكوهه‏ى انديمشك شد و به علت ويران شدن خط آهن در آن‏جا از قطار پياده و به سمت كرخه حركت كرد و در حوالى فرودگاه اضطرارى در شرق رودخانه مستقر شد و يك گروهان آن به منطقه‏ى چنانه دوسلك اعزام گرديد. (پورداراب، ج2، 1384: 104 و 105).

سلام علیکم. در چهارمين روز جنگ تحميلى در 3 مهر 1359 در منطقه ‏ى جنوب در محور كوشك ‏ـ طلائيه، يگان‏هاى تيپ 1 زرهى لشكر 92 كه در منطقه‏اى بسيار وسيع گسترش يافته بود، در اثر فشار شديد دشمن و تلفات و ضايعات زياد مجبور به عقب‏نشينى تا حوالى پادگان حميد گرديد و در محور طلائيه ‏ـ هويزه‏ ـ سوسنگرد، تنها يك گروهان از گردان 221 سوار زرهى و پرسنل پاسگاه‏هاى ژاندارمرى و نيروهايى عناصرى از سپاه پاسداران و نيروهاى مردمى باقى ماندند و نيروهاى دشمن به طرف سوسنگرد پيش‏روى داشتند. (پورداراب، ج2، 1384: 104).

سلام علیکم. در چهارمين روز جنگ تحميلى در 3 مهر 1359 در منطقه ‏ى جنوب در منطقه‏ ى عمومى خرمشهر و آبادان، همان‏طور كه انتظار مى‏ رفت در ساعت 25:05 روز سوم مهرماه، تهاجم نيروهاى عراقى با اجراى آتش شديد توپخانه، به خرمشهر و آبادان آغاز شد و شدت آتش به حدى زياد بود كه فرمانده اين منطقه‏ ى نبرد گزارش مى ‏كند. چنان‏چه با حملات هوايى ارتش، توپخانه‏ ى دشمن خاموش نشود ظرف چند ساعت خرمشهر با خاك يكسان مى ‏شود. در حالى كه وضعيت خرمشهر لحظه به لحظه وخيم‏تر مى ‏شد، گردان‏هاى دانشجويان دانشكده ‏ى افسرى با يك قرارگاه هدايت‏ كننده با 12 فروند سى ـ130 به خوزستان اعزام شدند؛ اين گردان‏ها فاقد خودرو و سلاح‏هاى سنگين بودند.

امروز مقاومت مدافعان خرمشهر در مقابل يورش نيروهاى عراقى براى فرماندهان نظامى آن كشور عجيب و غيرمنتظره بود و سبب شد كه آن‏ها تغييراتى در طرح‏هاى تهاجمى خود به عمل آورند، لذا يك تيپ زرهى ديگر در روز سوم از طريق بصره وارد منطقه شد تا در نبرد خرمشهر وارد عمل شود. در ساعت 00:12 امروز دشمن از سمت شمال به 5 كيلومترى خرمشهر رسيد و خرمشهر به محاصره‏ى نيروهاى عراقى درآمد و براى مقابله با پيش‏روى دشمن قسمتى از مدافعان شهر در حاشيه ‏ى شمالى خرمشهر مستقر و حالت دفاعى مى ‏گيرند و به روى نيروهاى دشمن آتش مى‏ كنند. در نتيجه، پيش‏روى آن‏ها كند مى‏ شود، اما آتش دشمن در اين منطقه بسيار شديد بود و در آبادان، پالايشگاه دچار آتش ‏سوزى‏ هاى مهيب مى ‏شود. به علت تداوم آتش دشمن و فشار حملات نيروهاى عراقى، نيروهاى مدافع خرمشهر شامل گردان 151 دژ لشكر 92 زرهى و گردان تكاوران دريايى، ژاندارمرى، شهربانى و نيروهاى مردمى، سپاه پاسداران انقلاب اسلامى در ساعت 40:14 به داخل شهر عقب ‏نشينى و تلفات و ضايعات آن‏ها ساعت به ساعت بيش‏تر مى‏ شد. در پايان امروز، نيروهاى عراقى از شمال خرمشهر به حدود 5 كيلومترى شهر رسيدند و از طرف غرب نيز به نزديكى كرانه‏ى غربى نهر عرايض و پل نو رسيدند و به اين ترتيب خرمشهر از ناحيه‏ ى غرب و شمال در محاصره ‏ى دشمن قرار گرفت. (پورداراب، ج2، 1384: 103 و 104).

سلام علیکم. در سومين روز جنگ تحميلى در 2 مهر 1359 فرماندهی کل قوا امام خمینی در خصوص تکلیف شرعی الهی و انسانی ملت عراق خطاب به ارتش و ملت مسلمان عراق گفت: «شما می‌دانید که این جنگ بین ایران و بعثی‌های عراق، جنگ بین اسلام و کفر و قرآن کریم و الحاد است از این جهت، بر همه‌ی شما و ما مسلمانان جهان لازم است از اسلام عزیز و قرآن کریم دفاع کنیم و این خیانت‌کاران را به جهنم بفرستیم. اکنون تکلیف شرعی، الهی، انسانی شما آن است که در هر محلی هستید به ضدیت و کارشکنی برآیید.» (صحیفه امام، 1379، ج 13: 230). همچنین اداره دوم ارتش و نیروی زمینی در ۲ مهر ۱۳۵۹ اعلام کردند: براثر مقاومت نیروهای تیپ ۳ زرهی ابوذر و تلاش و فداکاری خلبانان هوانیروز قوای عراقی سرکوب شدند عراقی‌ها تانک‌ها و تجهیزات خود را رها و فرار کردند (گزارش وضعیت روزانه شماره ۱۸۷).

سلام علیکم. در سومين روز جنگ تحميلى در 2 مهر 1359 در منطقه ‏ى غرب، قوای دشمن تلاش نمودند، تپه‏ ى 343 در شمال مهران را تصرف و شهر مهران را از سمت جنوب و از سمت غرب و شمال محاصره نمايند. تيپ 84 پياده كه مسؤوليت دفاع مهران را به عهده داشت، فقط يك گردان در منطقه ‏ى مهران داشت و بقيه‏ ى يگان‏هاى تيپ موفق نشده بودند تا روز دوم به مهران برسند، لذا وضع يگان‏هاى خودى به علت كمبود نيرو لحظه به لحظه وخيم‏تر مى‏ شد. سرانجام در اثر فشار سنگين دشمن تا ساعت 35:13 مورخه‏ ى 2/7/1359 پاسگاه‏هاى مرزى بهرام‏آباد و خسروآباد، آب زيارى و تپه‏ ى 343 به تصرف دشمن درآمد و مهران از 3 سمت به محاصره افتاد. در اثر ادامه‏ ى پيش‏روى دشمن، شهر مهران در بعدازظهر روز دوم سقوط كرد و رزمندگان مدافع به علت كمبود توان رزمى نتوانستند بيش از 48 ساعت در مقابل يك لشكر تقويت شده‏ى عراقى ‏ها در اين منطقه مقاومت كنند، اما در جبهه‏ ى ميمك تيپ 1 زرهی اسلام آباد از لشكر 81 زرهی کرمانشاه شديدا در مقابل دشمن مقاومت مى ‏كرد. تيپ 3 لشكر 81 زرهى و نيروهاى سپاه پاسداران شامل سپاه پاسداران جوانرود و فدائيان امام و نيروهاى ژاندارمرى موجود در منطقه و نيروهاى مردمى، مأموريت پدافند از منطقه ‏ى قصرشيرين و سرپل ذهاب در محورهاى ميدان، باغ‏كوه، سرپل ذهاب ـ سرقزل، قراويز، سرپل ذهاب ـ قوره ‏تو و خسروى، قصرشيرين، سرپل ذهاب ـ خسروى، قصرشيرين، گيلان‏غرب، را به عهده داشتند. اين تيپ قبل از شروع تهاجم سراسرى عراق در مناطق مرزى، درگيرى ‏هاى متعددى داشت و توانست از 31/6/1359 تا امروز در شرايط نابرابر در مقابل دشمن مقاومت نمايد، اما سرانجام در 2/7/1359 شهرهاى قصرشيرين در محاصره؛ ولى خسروى و قسمتى از دشت ذهاب و ارتفاعات بازى دراز، باغ‏كوه و گاوميشان به تصرف دشمن درآمد. (پورداراب، ج2، 1384: 83 و 82).

سلام علیکم. در سومين روز جنگ تحميلى در 2 مهر 1359 در منطقه ‏ى غرب، دراثر حمله‏ ى متقابل گروه رزمى زرهى 217 از تيپ 1 زرهى اسلام آباد لشكر 81 زرهی کرمانشاه، در منطقه ‏ى عمومى ميمك 25 نفر از نيروهاى دشمن اسير و به ايلام تخليه و تعداد زيادى از تانك‏ها و نفربرهاى دشمن نابود گرديد. برابر اعلام نيروى زمينى و اداره‏ى دوم ستاد مشترك ارتش در 2/7/1359 براثر مقاومت تيپ 3 ابوذر لشكر 81 و ايثار و فداكارى خلبانان هوانيروز در منطقه‏ ى عمومى قصرشيرين، نيروهاى عراقى در مقابل اين تيپ سركوب گرديدند؛ به طورى كه افراد عراقى تانك‏ها و نفربرهاى خود را رها نموده و فرار كردند. در درگيرى ‏هاى شديد مرزى در استان ايلام، تعداد 17 نفر از سربازان و درجه‏ داران عراقى به وسيله نيروهاى خودى دستگير و به زندان كرمانشاه تحويل شدند. كليه ‏ى تجهيزات آتشبار 130 م.م. مستقر در منطقه ‏ى گرده ‏نو به همراه دو عراده توپ 23 ميلى‏ مترى پدافند هوايى، توسط دشمن منهدم و نفرات اين آتشبار همگى شهيد و يا مجروح شدند. افراد پاسگاه هدايت و نيروهاى خودى مستقر در اطراف آن بشدت با دشمن مقابله كرده و توانستند با انهدام يك دستگاه تانك و 2 دستگاه خودروى دشمن نيروهاى عراقى را مجبور به عقب ‏نشينى كنند. هواپيماها و بالگردهای عراقى بشدت به مهران حمله مى‏ كنند و نيروهاى دشمن در محورهاى مختلف به شهر نزديك مى ‏شوند و اين شهر به خطر مى ‏افتد و توان موجود نيروهاى خودى شامل يك گردان از تيپ 84 و نيروهاى سپاه پاسداران و مردم و ژاندارمرى به هيچ وجه كافى و مناسب براى دفاع مؤثر از مهران و مناطق مرزى نيست.» (پورداراب، ج2، 1384: 81 و 82).

سلام علیکم. در سومين روز جنگ تحميلى در 2 مهر 1359 در منطقه‏ ى جنوب، در محور حمرين ‏ـ موسيان از آغاز صبح آتش توپخانه‏ى دشمن بر روى مواضع پدافندى نيروهاى مدافع گشوده شد و تيپ 17 زرهى از لشكر 10 در ادامه‏ى عمليات روز قبل، عليه گردان 283 سوارزرهى و تيپ 2 دزفول كه در مواضع عين‏خوش و تپه‏هاى غرب آن دفاع مى كردند با اجراى مانور احاطه‏ى دوطرفه و بهره‏گيرى از آتش توپخانه، تهاجم خود را شروع كرد و فشار سختى بر نيروهاى پوششى لشكر وارد و تلفات سنگينى بر گردان 283 سوارزرهى وارد نمود و قسمتى از وسايل گردان شامل: 4 دستگاه تانك اسكورپيون، يك دستگاه نفربر فرماندهى و يك دستگاه نفربر حامل موشك تاو و يك قبضه تفنگ 106 به دست دشمن افتاد و تعدادى از پرسنل گردان شهيد و تعدادى اسير گرديدند.

رزمندگان تيپ 2 زرهی دزفول و گردان 283 تصميم داشتند تا آخرين قطره ‏ى خون خود مقاومت نموده، اجازه ندهند كه دشمن به آسانى مواضع آنان را دور زده و محاصره نمايد. به هر حال، پرسنل تيپ 2 و گردان 283 بنا بر تصميم خود به پايدارى و مقاومت و وارد كردن تلفات به دشمن ادامه دادند؛ به‏طورى كه قبل‏ ازظهر 12 دستگاه تانك دشمن منهدم گرديد و از نيروهاى خودى يك دستگاه خودروى مهمات‏بر توپخانه و يك دستگاه خودروى چرخدار منهدم گرديد كه با مقايسه اين ارقام، ملاحظه مى ‏گردد كه ضايعات دشمن به نسبت چند برابر بوده و به غنيمت گرفتن يك دستگاه تانك سالم دشمن نيز حاكى از رزم تن به تن در منطقه‏ ى غرب عين‏ خوش است.

مقاومت و ايستادگى تيپ 2 زهی دزفول و گردان 283 سوارزرهى در عين‏ خوش و تپه ‏هاى غرب آن، در حالى كه امكان دور زدن دشمن از طريق موسيان و دشت دهلران در شمال عين‏ خوش و محاصره‏ ى آن‏ها وجود داشت، با قوت تمام در اين روز ادامه داشت؛ به طورى كه تيپ 17 زرهى لشكر 10 زرهى نتوانست تا پايان روز دوم مواضع عين خوش را تصرف كند. در اين محور، روز دوم در حالى به پايان رسيد كه دشمن با قبول تلفات و ضايعات نتوانست به هدف خود كه تصرف مواضع عين‏خوش بود، دست يابد و فقط توانست شرق رودخانه دويرج را تصرف كند و در دامنه‏هاى تپه‏هاى غربى عين‏خوش و حوالى آن در برد سلاح‏هاى با برد مستقيم نيروهاى مدافع مجبور به توقف شد.

گروه رزمى 37 زرهى با اين كه براساس دستور روز قبل لشكر 92 مى‏توانست به مواضع دوسلك عقب‏ نشينى كند، تصميم گرفت وجب به وجب با دشمن درگير و مانع پيش‏روى سريع آنان بشود. به همين دليل در ساعت يك نيمه شب ديشب با اجراى عمليات تاخيرى از تپه ‏هاى فكه به اولين موضع مناسب در شرق آبادى يبيس در شمال جاده‏ ى نفت با دادن 20 نفر شهيد و 15 نفر مجروح تغيير موضع داد. در ساعت 00:06 صبح تپه ‏هاى شمال و مجاور فكه زير آتش شديد توپخانه‏ ى دشمن قرار گرفت و تا ساعت 00:12 اجراى آتش ادامه يافت و سپس يگان‏هاى تانك آنان تپه ‏هاى مجاور فكه را تصرف كردند و بعدازظهر روز دوم، نيروهاى عراقى از تپه ‏هاى مجاور فكه سرازير و پيش‏روى خود را آغاز كردند و با آتش شديد نيروهاى خودى مواجه شدند و پيش‏روى آن‏ها كند شد. آتش سنگين و ادامه‏ ى فشار يگان‏هاى زرهى دشمن، لحظه به لحظه شدت يافت و از طرف ديگر خستگى بيش از حد رزمندگان گروه رزمى37 و نرسيدن هرگونه نيروى كمكى و نامناسب بودن مواضعى كه سپيده‏دم اشغال كرده بودند (به علت اشغال تعجيلى و عدم آرايش مناسب) مدافعان را وادار كرد با اجراى عمليات تاخيرى به اولين موضع نسبتا مناسب دفاعى در حوالى شيخ حاوى در غرب تپه ‏هاى برقازه و دوسلك تغيير مواضع داده و اشغال نمايند. گروه رزمى 37 در تمام طول روز دوم از لشكر 92 درخواست پشتيبانى هوايى و نيروى كمكى نمود كه به طور قطع هر اندازه هم كه اين درخواست ها اجرا مى‏شد باز نمى‏توانست جواب‏گو باشد. در اين محور هم لشكر 1 مكانيزه‏ ى عراق نتوانست به هدف خود كه تصرف ارتفاعات دوسلك بود، برسد و فقط توانست نيروهاى مدافع گروه رزمى 37 را 5 كيلومتر به عقب ببرد و در غرب ارتفاعات دوسلك برقازه زمين‏ گير شود (پورداراب، ج2، 1384: 79 تا 81).

سلام علیکم. در سومين روز جنگ تحميلى در 2 مهر 1359 در منطقه ‏ى جنوب، در محور سوسنگرد ـ بستان با اجراى آتش توپخانه ‏هاى موجود و فعاليت‏هاى گسترده‏ى نيروى هوايى ارتش، از سرعت پيش‏روى دشمن به صورت چشمگيرى كاسته شد، اما تمركز و تلاش دشمن متوجه‏ى يگان‏هاى توپخانه ‏ى خودى شد و از طريق هوا و زمين اين يگان‏ها بمباران و گلوله ‏باران شدند. در روز دوم مهرماه، تلاش نيروهاى مانورى دشمن در منطقه‏ ى كوشك و طلائيه كاهش يافت و لشكر 92 زرهى به تيپ 1 زرهى دستور داد با استفاده از گردان 231 تانك مواضع خط مقدم را اشغال كند و خط پدافندى را ترميم نمايد. از ساعت 09:30 گردان‏هاى 264 و 231 تانك و توپخانه كه شب قبل با كسب دستور به مواضع عقب‏تر تغيير موضع داده بودند، خيز به خيز به سمت غرب پيش‏روى كردند و از محور بين كوشك و طلائيه به دشمن حمله نمودند، اما با مقاومت شديد دشمن مواجه شدند و در ضمن به گردان 264 تانك تلفاتى وارد شد. در نهايت در اين روز نيروهاى دشمن مواضع خود را به عقب‏تر تغيير دادند. مقاومت نيروهاى ارتش در مرزها و نبردهاى خونينى كه در جبهه‏ هاى جنگ بخصوص جنوب غرب اهواز جريان داشت، سبب شد ارتش عراق در اين روز نيز پيش‏روى گسترده و سريع نداشته باشد؛ اما نيروى بيش‏ترى وارد ميدان نبرد نمودند. در اين محور لشكر 5 مكانيزه و يك تيپ زرهى از لشكر 9 زرهى شامل: تيپ‏هاى 15 و 20 مكانيزه و تيپ 26 زرهى از لشكر 5 و تيپ 43 زرهى از لشكر 9 گسترش يافته و عمليات مى ‏نمودند، و در مقابل اين نيروى عظيم فقط تيپ يك زرهى لشكر 92 زرهى قرار داشت. در حالى كه اين تيپ در ادامه‏ى عمليات از روز 31/6 تا 2/7 بخشى از توان رزمى خود را از دست داده بود، مع‏ذالك با فداكارى و ايثار و ازخودگذشتگى، مانع دست‏يابى سريع دشمن به اهداف خود شدند. (پورداراب، ج2، 1384: 78 و 79).

سلام علیکم. در سومين روز جنگ تحميلى در 2 مهر 1359 به دانشكده‏ى افسرى نيروى زمينى دستور داده شد با تشكيل گردان‏هاى رزمى پياده به خوزستان اعزام شوند و دانشكده ‏ى افسرى تعداد 731 نفر دانشجو و 41 نفر افسر و 24 نفر درجه‏دار، در سه گردان سازمان‏دهى و به جنگ‏افزارهاى انفرادى و تيربار و آر ـ پى ـ جى‏ـ 7 مجهز و آماده مى‏شوند كه در تاريخ 3/7/1359 از طريق هوا به اهواز اعزام شوند. حملات هوايى دشمن شدت يافت و آبادان و خرمشهر متحمل ضايعات سنگين شد. فقط در آبادان 62 نفر شهيد و 244 نفر مجروح گرديدند. نيروهاى دشمن كه از شمال خرمشهر به طرف خرمشهر در حركت بودند، خرمشهر را به محاصره‏ى خود درمى‏آورند و ارتباط زمينى خرمشهر با اهواز از طريق جاده‏ى سابق قطع مى‏شود. (پورداراب، ج2، 1384: 78 و 79).

سلام علیکم. سومين روز جنگ تحميلى در 2 مهر 1359 در منطقه‏ى جنوب، درحدود ساعت نُه صبح، عناصر مقدم يك لشكر عراق با حدود شصت دستگاه تانك از محور تنومه به طرف اهواز و يك لشكر زرهى دشمن از محور شلمچه به طرف خرمشهر به حملات سنگين خود ادامه دادند. شدت تهاجم دشمن به قدرى شديد و قوى بود كه با نفرات نابرابر مجهز به سلاح سبك و چند فروند هواپيما، امكان سد پيشروى دشمن ممكن نبود. در حوالى ظهر امروز جاده‏ى اهواز ـ خرمشهر در تيررس سلاح‏هاى سنگين دشمن قرار گرفت؛ به‏طورى‏كه چند دستگاه خودرو هنگام حركت در اين جاده آسيب ديد و تعدادى از سرنشينان و مسافران زخمى شدند. (پورداراب، ج2، 1384: 77 و 78).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه‏ ى غرب. در ساعات پايانى روز اول مهرماه، سومار سقوط نموده بود و نفت شهر در محاصره بود و نيروهاى دشمن كه از محور پاسگاه هدايت پيش‏روى كرده بودند، به شهر قصرشيرين نزديك شدند و در حومه‏ى شهر درگيرى با دشمن شروع مى ‏شود كه در اين درگيرى ‏ها به دشمن تلفاتى وارد مى ‏شود و 3 نفر از آن‏ها به اسارت گرفته مى ‏شوند و از افراد سپاه پاسداران نيز 5 نفر به شهادت مى ‏رسند. رزم‏ آوران شجاع ايران اسلامى و اين دليرمردان جبهه ‏هاى نبرد تحت شرايط كاملاً نامساوى، در مقابل نيروهاى دشمن مقاومت كردند و از شرف و حيثيت ملى و ميهنى و مكتب خود دفاع نمودند، اما نابرابرى توان رزمى آن چنان زياد بود كه با نيروهاى موجود، امكان متوقف كردن يگان‏هاى متجاوز وجود نداشت. بنابراين، نيروهاى دشمن به پيش‏روى خود ادامه دادند، اما همين مقاومت‏ هاى سبك و محدود نيز، سبب شد كه حمله‏ ى دشمن از دور بيفتد و نيروهاى عراقى با احتياط بيش‏ترى عمل كنند. .(پورداراب، ج2، 1384: 55).

س

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه‏ى منطقه‏ ى غرب

بررسى حوادث نشان مى دهد كه ارتش عراق در 8 محور عمومى در منطقه‏ى مرزى غرب وارد عمل گرديده است:

1ـ محور ميدان ‏ـ باويسى ‏ـ تيله كوه‏ ـ بيشگان‏ ـ سرپل ذهاب؛

2ـ محور قوره توـ پاسگاه‏هاى مرزى هدايت‏ ـ قصر شيرين كه در مرز به دوشاخه مى‏ شود و يك شاخه‏ ى آن از پاسگاه برار عزيز ـ باباهادى وارد ايران مى گردد؛

3- محور خانقين ‏ـ خسروى‏ـ قصر شيرين؛

4- محور خانقين‏ ـ تنگاب كهنه‏ ـ قصرشيرين كه در سه ‏راهى نى پهن عبدالله، به طرف گيلان‏غرب نيز هدايت مى‏شود؛

5ـ محور نفت‏ خانه ‏ـ نفت شهر؛

6ـ محور مندلى ‏ـ سومار؛

7ـ محور ترساق‏ ـ ميمك؛

8ـ محور بدره‏ ـ زرباطيه‏ ـ مهران.

لشكر 81 زرهى کرمانشاه در منطقه‏ اى بسيار وسيع گسترش و پراكنده شده بود و يك گروه رزمى از تيپ 84 خر م‏آباد در مهران مستقر بود.

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه‏ى جنوب در محور شمالى (حمرين‏ ـ موسيان‏ ـ عين خوش)

در اين محور، تيپ 17 زرهى لشكر 10 زرهى كه در روز گذشته دامنه ‏هاى غربى ارتفاعات حمرين را تصرف و در كنترل داشت، از خط مرزى شرهانى و زبيدات گذشتند و در ساعات اوليه‏ ى نبرد در روز يكم مهرماه به پاسگاه ربوط حمله كردند و مدافعان اين پاسگاه تا آخرين نفر مقاومت كردند؛ به نحوى كه كليه‏ ى افراد اين پاسگاه شهيد و يا اسير شدند. واحد ديگرى از تيپ 17 زرهى به پاسگاه چم سرى در قسمت شمال پاسگاه ربوط حمله كرد و با وارد كردن تلفات سنگينى به نيروهاى مدافع، اين پاسگاه را نيز به تصرف درآورد. در اين نبرد نابرابر تعدادى از پرسنل ژاندارمرى مستقر در پاسگاه ‏ها و دلاورمردان و حماسه‏ آفرينان ارتش جمهورى اسلامى ايران از تيپ 2 زرهى لشكر 92 كه براى تقويت پاسگاه ‏هاى مرزى اعزام شده بودند، دعوت حق را با نثار خون مطهر خود لبيك گفتند و به شرف شهادت نايل گرديدند. گردان 283 سوار زرهى كه در غرب رودخانه‏ ى دويرج مأموريت پوشش را داشت، در تمامى روز يكم مهرماه با دشمن در نبردى شديد و نابرابر قرار داشت. اين گردان على‏رغم كمبودها و پشتيبانى آتش و استعداد كم و عرض زياد منطقه، توانست حركت دشمن را كُند و يك لشكر زرهى عراق را وادار به گسترش نمايد و يك روز، عمليات تهاجمى آن‏ها را به تاخير بياندازد.(پورداراب، ج2، 1384: 50 و 51).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه‏ى جنوب در محور غرب دزفول

الف‏ـ محور جنوبى (فكه‏ ـ چنانه‏ ـ شوش). در ساعات اوليه‏ ى نبرد در محورفكه، لشكر 1 مكانيزه عراق پس از اجراى آتش سنگين توپخانه بر روى مواضع نه چندان مستحكم گروه رزمى زرهى 37 شيراز با دو تيپ مكانيزه 1 و 27 در خط و تيپ 34 زرهى در احتياط، تهاجم سنگين خود را شروع نمود؛ اما با مقاومت و پايدارى نيروهاى مدافع و جان بركف نيروى زمينى، تعداد 10 دستگاه تانك دشمن منهدم و تلفات و ضايعات سنگينى به دشمن وارد و پيش‏روى دشمن متوقف مى ‏گردد. مجددا در ساعت 00:10 صبح دشمن تلاش نمود با دور زدن پاسگاه فكه و پاسگاه دويرج از طريق جنوب، شرق اين پاسگاه را محاصره و سپس با استفاده از جاده ‏ى اصلى فكه، دوسلك، شوش پيش‏روى خود را به سمت تپه ‏هاى برقازه دوسلك ادامه دهد. نيروهاى مدافع با استفاده‏ ى صحيح از زمين و اجراى آتش دقيق بر روى نيروهاى مهاجم، موفق مى‏شوند پيش‏روى دشمن را متوقف سازند. بايد اذعان داشت كه گروه رزمى 37 زرهى شيراز كه در منطقه‏ اى به طول حدود 30 كيلومتر از دالان سميده تا پاسگاه دويرج گسترش يافته بود به هيچ عنوان از نظر استعداد رزمى قابل مقايسه با لشكر 1 مكانيزه‏ ى ارتش عراق نبود و لذا درخواست مى‏ كند كه گروه رزمى 138 پياده‏ى مستقر در دوسلك به فكه اعزام و به آن‏ها كمك دهد و درنهايت يك تيم گروهانى شامل يك گروهان پياده و يك دسته تانك از گروه رزمى 138 به كمك آن‏ها مى‏شتابد. لشكر 1 مكانيزه مجددا در بعدازظهر روز يكم مهرماه، حملات سنگين خود را شروع كرد كه در اين تهاجم، تلفات و ضايعات مدافعان هر لحظه بيش‏تر مى‏شد، اما در اثر پايدارى، تعداد 12 دستگاه تانك دشمن منهدم مى‏شود و سرانجام در پايان روز يكم مهرماه نيروهاى مدافع با وجود انهدام 24 دستگاه تانك دشمن به علت تلفات و ضايعات سنگين مجبور به عقب ‏نشينى به مواضع حدود 500 مترى مرز فكه مى‏ گردند. (يك افسر اسير عراقى در محور فكه، پايدارى نيروهاى ايرانى و دفع سه حمله ‏ى پياپى لشكر يك مكانيزه و از دست دادن 24 دستگاه تانك را در روز 1/7/1359 تائيد نموده است) .(پورداراب، ج2، 1384: 50 و 49).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه‏ى جنوب ، لشكر 9 زرهى عراق به كمك تيپ زرهى ابن وليد مسؤوليت تصرف بستان، الله ‏اكبر، سوسنگرد، لشكر 5 مكانيزه از منطقه ‏ى كوشك، طلائيه مسؤوليت پيش‏روى به طرف شمال و تصرف شهر اهواز را به عهده داشتند. تلاش نيروهاى متجاوز عراق براى وصول به شهر سوسنگرد، در سه محور عمومى به كار گرفته شد، كه شامل:

الف ـ محور پاسگاه مرزى سوبله ‏ـ بستان به سوسنگرد: اين محور به علت جريان شرقى، غربى رودخانه‏ى كرخه، در ميانه‏ى آن خود به 2 محور فرعى شمال و جنوب رودخانه تفكيك مى ‏شود. در هر دو حال براى وصول به شهر سوسنگرد عبور از كرخه الزامى بود، زيرا هم بستان و هم سوسنگرد در كرانه‏ى جنوب كرخه قرار دارند.

ب ـ محور طلائيه‏ـ هويزه‏ـ سوسنگرد كه يك محور جنوبى ـ شمالى است.

ج ـ محور عمومى پادگان حميدـ كرخه‏ كور، حميديه كه ابتدا جنوبى ـ شمالى است و نيروهاى متجاوز بعد از وصول به حميديه و قطع جاده ‏ى اهوازـ حميديه‏ـ سوسنگرد با تغيير مسير به سمت غرب مى‏توانستند سوسنگرد را از سمت غرب محاصره و مورد تهديد قرار دهند.

ارتش عراق براى وصول به اهداف خود از هر سه محور استفاده مى‏نمود و قصد داشت هر چه سريع‏تر به سمت اهواز پيش‏روى كند.

دفاع از اين منطقه‏ ى بسيار وسيع، به تيپ 3 لشكر 92 زرهى و رزمندگانى از ژاندارمرى و سپاه پاسداران و گروه نامنظم شهيد دكتر چمران محول شده بود.

يگان‏هاى تيپ 3 زرهى كه ابتدا در زمين‏ هاى هموار و نامناسب و پاسگاه‏هاى مرزى، به‏طور پراكنده مستقر شده بودند و در عين حال بخشى از توان خود را براى پشتيبانى از پاسگاه ‏ها اختصاص داده بودند، در جريان درگيرى ‏هاى مداوم روزهاى قبل دچار صدمات زيادى شده بودند.

امروز دشمن تلاش نمود با اشغال پاسگاه سوبله كه در گلوگاه محور حلفانيه‏ ـ بستان قرار داشت راه عقب روى نيروهاى مستقر در پاسگاه‏ هاى مرزى شمال سوبله را سد نمايد، ولى مدافعان پاسگاه سوبله با كمك تيپ 3، در مقابل تهاجم دشمن با تمام توان خود مقاومت نمودند و دشمن با همه ‏ى تلاشى كه به عمل آورد، تنها موفق شد پاسگاه ‏هاى مرزى، جاده‏ى بستان ـ فكه را در كنترل خود بگيرد و نيروهاى عمده‏ى خود را در حوالى سوبله متمركز كند. و چنان چه دشمن موفق به قطع جاده‏ ى حميديه و سوسنگرد مى گرديد، تمامى نيروهاى خودى و مردم منطقه در غرب سوسنگرد و بستان به محاصره درمى‏آمدند؛ اما با شكست تلاش ‏هاى دشمن در تهاجم خود از جنوب و شمال در مقابل تيپ 1 لشكر 92 زرهى دشمن به هدف ‏هاى سريع خود نرسيد و مدافعان تيپ 3 لشكر 92 زرهى و نيروهاى ذكر شده در منطقه نيز اجازه ‏ى پيش‏روى سريع به دشمن ندادند و روز اول مهرماه، نيروهاى دشمن فقط قادر به تصرف پاسگاه ‏هاى مرزى و تا حدودى پيش‏روى در جبهه ‏ى كوشك طلائيه گرديدند.(پورداراب، ج2، 1384: 48 و 49).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه ‏ى جنوب در محور طلاييه ‏ـ كوشك‏ ـ اهواز. در اثر حملات سنگين لشكر 5 مكانيزه‏ ى عراق در اين محور، پاسگاه ‏هاى طلاييه ‏ى قديم و جديد منهدم مى ‏گردد و پرسنل ژاندامرى مستقر در آن‏ها شهيد يا مجروح شدند و فقط تعداد اندكى خود را به يگان‏هاى نيروى زمينى ارتش مستقر در اين محور ملحق مى ‏كنند. حملات هوايى دشمن در منطقه شدت مى ‏يابد و گردان 372 كاتيوشا مستقر در آن منطقه بشدت بمباران مى ‏شود به نحوى كه در اثر اين بمباران 3 افسر، 4 درجه‏دار و 9 نفر سرباز شهيد و 4 دستگاه خودرو و يك دستگاه آشپزخانه ‏ى صحرايى گردان منهدم شد؛ به علت پيش‏روى نيروهاى دشمن، موقعيت اين گردان به خطر مى ‏افتد و گردان سوار زرهى لشكر 92 زرهى به كمك آن گردان مى ‏شتابد.

تيپ 1 لشكر 92 زرهى با 3 گردان رزمى خود در منطقه‏ى گسترده ‏اى از طلاييه تا كوشك و از آن‏جا تا شلمچه مستقر بود، اين تيپ با استعداد كم خود و با همه ‏ى كاستى ‏ها قادر به پوشاندن منطقه نبود و مناطق باز زيادى وجود داشت. ناگزير به علت فشار شديد نيروهاى متجاوز و بمباران سنگين هوايى و نامناسب بودن زمين براى يك دفاع مؤثر از يك سو، و مناسب بودن زمين براى تحركات زرهى و مكانيزه دشمن از سوى ديگر، اين تيپ على‏رغم مقاومت سرسختانه با تحمل ضايعات و تلفات و با انجام حركات به عقب به مواضع عقب‏تر تغيير مكان داد. (پورداراب، ج2، 1384: 46 و 47).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی در منطقه‏ى جنوب در محور شلمچه ـ خرمشهرـ آبادان. تهاجم سنگين عراق با يك تيپ مكانيزه از لشكر 5 مكانيزه به عنوان جلودار و در پى آن لشكر 3 زرهى به عنوان نيروى اصلى، تصرف منطقه‏ى خرمشهر آبادان در محور شلمچه و شمال آن آغاز مى شود و در ابتداى امر، پاسگاه‏هاى شلمچه، حدود، خين و مومنى شديدا آسيب مى‏بينند، به نحوى كه از تعداد 16 دستگاه تانك موجود، 12 دستگاه آن در اين محور منهدم و خدمه‏ى آن‏ها شهيد و يا مجروح شدند.

دشمن به دليل نزديك بودن و سهل‏الوصول بودن محور شلمچه تا خرمشهر (در حدود 17 كيلومتر) توان رزمى سنگينى را براى اين محور در نظر گرفته بود و تصور مى‏كرد كه در ظرف 2 تا 3 روز خرمشهر را اشغال [خواهد كرد] و به كرانه‏هاى شمالى اروندرود تسلط خواهد يافت؛ لذا به منظور تصرف پاسگاه‏هاى مرزى شلمچه و كيلومتر 25 و كوشك و شكستن خط تأمينى دژ تلاش گسترده‏اى به عمل آوردند. اما مدافعان نيروى زمينى و رزمندگان، سرسختانه در اين محور به دفاع برخاستند و موفق شدند به روحيه‏ى نيروهاى دشمن لطمه‏ى شديدى وارد سازند؛ به نحوى كه در ساعات اوليه‏ى نبرد، نيروهاى رده‏ى مقدم دشمن، مجبور به عقب‏نشينى شدند. ليكن با توجه به نابرابرى مدافعان و برترى مطلق نيروهاى مهاجم و كاستى‏هاى موجود، سرانجام دشمن پس از شكستن مقاومت‏هاى موجود، دژهاى شماره‏ى 4، 5 و 6 در 3 كيلومترى مرز، در محور شلمچه را به تصرف درآورد. (پورداراب، ج2، 1384: 44).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی، نيروى هوايى ارتش موفق شد در صبح‏دم روز يكم مهرماه 1359، تعداد 140 فروند هواپيماى شكارى و بمب‏افكن را براى حمله به نقاط حساس آماده كند. در اين تهاجم گسترده‏ى متقابل، پايگاه‏هاى هوايى موصل، الرشيد بغداد، سليمانيه، كوت‏العماره، شعيبه، ناصريه، كركوك و پالايشگاه‏هاى نفت كركوك و بصره و فرودگاه‏هاى حبانيه شمالى و المثنى و چاه‏هاى نفت باباگرو مخازن نفتى موصل و تأسيسات گازى كركوك و پل‏هاى ارتباطى تنومه و بصره برروى شط‏العرب بشدت بمباران و تلفات و ضايعات سنگينى به نيروى هوايى و تأسيسات زير بنايى عراق وارد كردند. (پورداراب، ج2، 1384: 43 و 44).

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی،

اطلاعيه‌ى شماره‌ى 26 ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، «هم‌وطنان عزيز و مسلمان ايران:

خلبانان فداكار و شجاع و با ايمان ارتش جمهورى اسلامى ايران، در ساعت50:00 بامداد روز يكم مهرماه، هدف‌هاى نظامى خود را در قلب كشور عراقدليرانه در هم كوبيدند و خسارات جبران‌ناپذيرى به دشمن كافر وارد آوردند وكليه‌ى هواپيماها، پس از انجام اين مأموريت‌هاى موفقيت‌آميز به سلامت بهپايگاه‌هاى خود مراجعت نمودند.

لشكر 92 زرهى با شجاعت هر چه تمام‌تر مواضع دشمن را در اطراف شلمچه‌ىخرمشهر در هم كوبيد. هم اكنون خبر رسيده كه نيروهاى عراقى در اطرافپاسگاه‌هاى مزبور در حال فرار هستند و نيروهاى ارتش اسلامى ايران در تعقيبآن‌ها مى‌باشند. ستاد مشترك ارتش جمهورى اسلامى ايران، اين عمل شجاعانه‌ى خلباناننيروى هوايى و پرسنل رزمنده و مسلمان لشكر 92 زرهى اهواز و ژاندارمرى وسپاه پاسداران و ساير نيروهاى مسلح منطقه را تبريك مى‌گويد.»

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. خوب است بدانید که براساس تدبير شهيد سرلشكر فلاحى، جانشين ستاد مشترك ارتش، خوزستان به 3منطقه ‌ى عملياتى تقسيم گرديد: منطقه ‌ى عملياتى خرمشهرـ آبادان؛ منطقه ى عملياتىاهواز ـ سوسنگرد؛ منطقه ‌ى عملياتى دزفول ـ شوش و ستاد عمليات نامنظم شهيدچمران و ستاد مركزى سپاه پاسداران خوزستان نيز در اهواز مستقر بود، و قرارگاههدايت‌كننده‌ى عمليات در منطقه ى اهواز، عملاً تركيبى از: فرمانده لشكر 92 زرهى،شهيد چمران، شهيد سرلشكر فلاحى، استان‌دار خوزستان و فرمانده سپاه پاسدارانبود؛ و اين وضع تا زمان شهادت دكتر چمران در خرداد سال 1360، يعنى به مدت 9 ماه،در منطقه ى عملياتى اهواز كم و بيش ادامه داشت.

دومین روز جنگ هواپيماهاى دشمن، نى‌زارهاى هورالهويزه را بمباران نمودند كه در اثر آن،نى‌زارها طعمه‌ى حريق شد و نيروهاى خودى مستقر در آن محدوده مجبور بهجابه‌جايى شدند.

سلام علیکم. دومین روز جنگ تحمیلی،

حجت‌الاسلام خامنه‌اى، نماينده‌ى امام در شوراى عالى دفاع، صبح اول مهر 1359،ضمن گزارشى به مجلس اظهار داشت: «... نيروى هوايى ارتش جمهورى اسلامى ايران از صبح حدود پانزده مركز مهم نظامى عراق، از جمله جنوب بغداد و شهر موصل را هدف قرار داد. در اين عمليات 140 هواپيما مأموريت داشتند، كه تقريبا همگى به سلامت برگشته‌اند و از چند فروند اطلاعى در دست نيست ... از بعدازظهر ديروز كه حملات هوايى عراق شروع شد، تا نيمه‌شب ده ميگ عراقى سرنگون شد و در اين مدت يك فانتوم ما آسيب ديد و برنگشت ... يكى دو ساعت بعد از حمله‌ى آن‌ها، حملات هوايى ايران شروع شد.» 

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. دومین روز جنگ و نبردهاى هوايى

1ـ برابر گزارش رسيده از ژاندارمرى استان همدان، در ساعت 00:08 صبح امروزيك فروند هواپيماى خودى در پايگاه نوژه در اثر برخورد با ساختمان، در داخل پايگاهسقوط و منجر به شهيد شدن سروان عشقى و سروان اسكويى مى‌گردد. در ساعت30:8، در حوالى قريه‌ى چمن واقع در 7 كيلومترى جنوب شرقى پايگاه قهورد، يكفروند هواپيماى خودى سقوط كرد و متلاشى شد و از خلبانان هواپيما هيچ‌گونه اثرىبه‌دست نيامد. در ساعت 30:08 روز 1/7/1359، در حوالى قريه‌ى حصار واقع در 25كيلومترى غربى پاسگاه مركزى كبوترآهنگ، يك فروند هواپيماى ميگ عراقى شماره13 سقوط كرد و متلاشى شد. در نتيجه، خلبانان آن به نام‌هاى محمد عبدل، محسنسلطان و عادل عبدل حميد به شماره‌ى كارت 5601 فوت نمودند.

2- پايگاه هوانيروز 1 كرمانشاه به وسيله‌ى 4 فروند هواپيماى دشمن بمباران شد كهدر اثر آتش پدافند پايگاه يك فروند هواپيماى دشمن سقوط كرد.

3- دشمن شهر اسلام‌آباد را بشدت بمباران كرد كه در حدود 200 نفر غيرنظامىكشته و مجروح شدند و آب و برق شهر قطع شد.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در منطقه ى غرب رزم‌آوران شجاع ايران اسلامى و اين دليرمردان جبهه‌هاى نبرد تحت شرايط كاملاًنامساوى، در مقابل نيروهاى دشمن مقاومت كردند و از شرف و حيثيت ملى و ميهنى ومكتب خود دفاع نمودند، اما نابرابرى توان رزمى آن چنان زياد بود كه با نيروهاىموجود، امكان متوقف كردن يگان‌هاى متجاوز وجود نداشت. بنابراين، نيروهاى دشمنبه پيش‌روى خود ادامه دادند، اما همين مقاومت‌هاى سبك و محدود نيز، سبب شد كهحمله‌ى دشمن از دور بيفتد و نيروهاى عراقى با احتياط بيش‌ترى عمل كنند.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در منطقه ى غرب در منطقه ى سومار تلفات سنگينى به نيروهاى خودى و گروه رزمى مستقر در منطقهوارد مى‌شود و آسيب زيادى مى‌بينند و شهر سومار سقوط مى‌كند و نفت شهر نيز بهخطر مى‌افتد. هم‌زمان نيروى هوايى عراق، شهر اسلام‌آباد را بشدت بمباران كردند كهدر اثر آن حدود 200 نفر غيرنظامى شهيد و مجروح و آب و برق شهر قطع مى‌شود.

نيروهاى دشمن به پاسگاه تنگاب نو و آبادى ده سليم حمله‌ور مى‌شوند و در ايندرگيرى سنگين از نيروهاى خودى 6 نفر شهيد و 9 نفر مجروح مى‌گردند.

دو گردان تانك و 2 گردان پياده با كمك يك گردان مهندس ارتش عراق به ميمكحمله مى‌كنند و نيروهاى خودى بشدت با آنان به مقابله مى‌پردازند و سنگين‌ترين نبرددر غرب در منطقه ى ميمك به وجود مى‌آيد.

در منطقه ى مهران، دشمن پاسگاه‌هاى مرزى را بشدت زير آماج حملاتتوپ‌خانه‌اى و تانك خود قرار داده و موقعيت پاسگاه‌ها و شهر مهران به خطر مى‌افتد ودر اثر آتش سنگين نيروهاى خودى در حوالى پاسگاه‌هاى مرزى ولدكشته، قلعه يهودى،سيد ميرزا تلفات سنگينى به دشمن وارد و تعداد 12 دستگاه تانك دشمن منهدممى‌گردد.

در ساعات پايانى روز اول مهرماه، سومار سقوط نموده بود و نفت شهر در محاصرهبود و نيروهاى دشمن كه از محور پاسگاه هدايت پيش‌روى كرده بودند، به شهرقصرشيرين نزديك شدند و در حومه‌ى شهر درگيرى با دشمن شروع مى‌شود كه در ايندرگيرى‌ها به دشمن تلفاتى وارد مى‌شود و 3 نفر از آن‌ها به اسارت گرفته مى‌شوند و ازافراد سپاه پاسداران نيز 5 نفر به شهادت مى‌رسند.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در منطقه‌ى غرب يك ستون ديگر دشمن از شمال پاسگاه برار عزيزـ باباهادى وارد خاك ايران گرديد وبه سرعت خود را به جاده‌ى قصرشيرين‌ـ سرپل ذهاب رساند و با قطع اين جاده، عملاًارتباط سرپل ذهاب و قصر شيرين قطع شد. ستون سوم نيروهاى عراقى، در حالى كهتوپ‌خانه‌ها بشدت از آن‌ها پشتيبانى مى‌نمودند، از سمت پاسگاه مرزى هدايت و گمرككهنه به سمت قصرشيرين پيش رفت و موفق شد نيروهاى مدافع را به داخل شهر  قصرشيرين به عقب راند و بدين‌ترتيب در آن منطقه راه‌هاى ارتباطى قصرشيرين بستهمى‌شود.

 ستون چهارم دشمن در منطقه‌ى قصرشيرين كه از طرف خسروى‌ـ خرِّناصرخان بهطرف قصرشيرين پيش‌روى داشت، در اثر مقاومت يك گروه رزمى از تيپ 1 لشكر 81زرهى، مجبور به توقف گرديد. تعداد 3 دستگاه تانك و 6 دستگاه نفربر عراقى در اينمحور منهدم و 5 نفر از نيروهاى خودى شهيد و 3 نفر سرباز اسير و 4 جسد دشمن درمنطقه باقى ماند.

درگيرى بسيار شديدى در منطقه‌ى نفت شهر به وجود مى‌آيد و 45 نفر از كاركنانوزارت نفت به محاصره‌ى دشمن درمى‌آيند و پاسگاه گمرك نو به تصرف عراقى‌هادرمى‌آيد، اما با درخواست پشتيبانى هوايى، نيروى هوايى ارتش تانك‌هاى عراقىمستقر در پاسگاه گمرك نو را بشدت بمباران و منهدم و نيروهاى خودى مجددا پاسگاهرا به تصرف درمى‌آورند.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در منطقه‌ى غرب از سحرگاه اول مهر كه تهاجم نيروهاى متجاوز وسعت يافت تلاش اصلى نيروهاىعراقى در منطقه‌ى قصرشيرين به كار گرفته شد و تلاش‌هاى فرعى نيز در منطقه‌ى نفتشهر و سومار اجرا گرديد. به علت اين كه پس از اشغال منطقه‌ى خان‌ليلى، جاده‌ىقصرشيرين و نفت شهر عملاً تحت كنترل نيروهاى عراقى قرار گرفته بود و امكان اعزامنيروى تقويتى از اين محور به منطقه‌ى نفت شهر و سومار وجود نداشت؛ واحدهاىمتجاوز عراقى بهتر مى‌توانستند به اهداف خود در منطقه‌ى نفت شهر و سومار دستيابند.

تلاش اوليه نيروهاى مهاجم صرف آن مى‌شد كه پاسگاه‌هاى مرزى را نابود سازند ويا افراد مدافع آن‌ها را به عقب برانند، كه همين امر سبب شد كه در اغلب نقاط مرزىدرگيرى نيروهاى عراق با نيروهاى خودى نسبتا طولانى شود. در روز يكم مهرماه درتمام عرض جبهه‌ى غرب، اكثر مدافعان پاسگاه‌ها، از تنگاب كهنه تا باويسى  كه با عناصرلشكر 81 زرهى تقويت شده بودند، به شهادت رسيده و يا مجبور به عقب‌نشينى شدند.

نيروهاى دشمن با انهدام پاسگاه‌هاى منطقه‌ى باويسى و تيله كوه در محور باويسى‌ـتيله‌كوه به سمت جنوب تغيير مسير دادند و در همان روز به دشت ذهاب رسيده؛ بهنحوى كه يگان‌هاى لشكر 81 كه در خط دوم پدافندى مستقر شده بودند، از اين محوردور زده شدند و راه عقب‌نشينى آن‌ها به دشت ذهاب بسته شد.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

 سلام علیکم. دومین روز جنگ در منطقه‌ى غرب

بررسى حوادث نشان مى دهد كه ارتش عراق در 8 محور عمومى در منطقه‌ى مرزىغرب وارد عمل گرديده است:

1ـ محور ميدان‌ـ باويسى‌ـ تيله كوه‌ـ بيشگان‌ـ سرپل ذهاب؛

2ـ محور قوره توـ پاسگاه‌هاى مرزى هدايت‌ـ قصر شيرين كه در مرز به دوشاخهمى‌شود و يك شاخه‌ى آن از پاسگاه برار عزيز ـ باباهادى وارد ايران مى گردد؛

3- محور خانقين‌ـ خسروى‌ـ قصر شيرين؛

4- محور خانقين‌ـ تنگاب كهنه‌ـ قصرشيرين كه در سه‌راهى نى پهن عبدالله، به طرفگيلان‌غرب نيز هدايت مى‌شود؛

5ـ محور نفت‌خانه‌ـ نفت شهر؛

6ـ محور مندلى‌ـ سومار؛

7ـ محور ترساق‌ـ ميمك؛

8ـ محور بدره‌ـ زرباطيه‌ـ مهران.

همان‌گونه كه قبلا اشاره شد لشكر 81 زرهى در منطقه‌اى بسيار وسيع گسترش وپراكنده شده بود و يك گروه رزمى از تيپ 84 خرم‌آباد در مهران مستقر بود.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در محور شمالى (حمرين‌ـ موسيان‌ـ عين‌خوش)

در اين محور، تيپ 17 زرهى لشكر 10 زرهى كه در روز گذشته دامنه‌هاى غربىارتفاعات حمرين را تصرف و در كنترل داشت، از خط مرزى شرهانى و زبيدات گذشتندو در ساعات اوليه‌ى نبرد در روز يكم مهرماه به پاسگاه ربوط حمله كردند و مدافعان اينپاسگاه تا آخرين نفر مقاومت كردند؛ به نحوى كه كليه‌ى پرسنل اين پاسگاه شهيد و يااسير شدند. واحد ديگرى از تيپ 17 زرهى به پاسگاه چم سرى در قسمت شمالپاسگاه ربوط حمله كرد و با وارد كردن تلفات سنگينى به نيروهاى مدافع، اين پاسگاه رانيز به تصرف درآورد. در اين نبرد نابرابر تعدادى از پرسنل ژاندارمرى مستقر درپاسگاه‌ها و دلاورمردان و حماسه‌آفرينان ارتش جمهورى اسلامى ايران از تيپ 2 زرهىلشكر 92 كه براى تقويت پاسگاه‌هاى مرزى اعزام شده بودند، دعوت حق را با نثار خونمطهر خود لبيك گفتند و به شرف شهادت نايل گرديدند.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در محور غرب دزفول،محور جنوبى (فكه‌ـ چنانه‌ـ شوش) در ساعات اوليه‌ى نبرد در محورفكه، لشكر 1 مكانيزه عراق پس از اجراى آتشسنگين توپ‌خانه بر روى مواضع نه چندان مستحكم گروه رزمى زرهى 37 شيراز با دوتيپ مكانيزه 1 و 27 در خط و تيپ 34 زرهى در احتياط، تهاجم سنگين خود را شروعنمود؛ اما با مقاومت و پايدارى نيروهاى مدافع و جان بركف نيروى زمينى، تعداد 10دستگاه تانك دشمن منهدم و تلفات و ضايعات سنگينى به دشمن وارد و پيش‌روىدشمن متوقف مى‌گردد. مجددا در ساعت 00:10 صبح دشمن تلاش نمود با دور زدنپاسگاه فكه و پاسگاه دويرج از طريق جنوب، شرق اين پاسگاه را محاصره و سپس بااستفاده از جاده‌ى اصلى فكه، دوسلك، شوش پيش‌روى خود را به سمت تپه‌هاى برقازهدوسلك ادامه دهد.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در محور بستان‌ـ سوسنگرد ،

لشكر 9 زرهى عراق به كمك تيپ زرهى ابن وليد مسؤوليت تصرف بستان، الله‌اكبر،سوسنگرد، لشكر 5 مكانيزه از منطقه‌ى كوشك، طلائيه مسؤوليت پيش‌روى به طرفشمال و تصرف شهر اهواز را به عهده داشتند. تلاش نيروهاى متجاوز عراق براى وصولبه شهر سوسنگرد، در سه محور عمومى به كار گرفته شد، كه شامل:

الف ـ محور پاسگاه مرزى سوبله‌ـ بستان به سوسنگرد: اين محور به علت جريانشرقى، غربى رودخانه‌ى كرخه، در ميانه‌ى آن خود به 2 محور فرعى شمال و جنوبرودخانه تفكيك مى‌شود. در هر دو حال براى وصول به شهر سوسنگرد عبور از كرخهالزامى بود، زيرا هم بستان و هم سوسنگرد در كرانه‌ى جنوب كرخه قرار دارند.

ب ـ محور طلائيه‌ـ هويزه‌ـ سوسنگرد كه يك محور جنوبى ـ شمالى است.

ج ـ محور عمومى پادگان حميدـ كرخه‌كور، حميديه كه ابتدا جنوبى ـ شمالى است ونيروهاى متجاوز بعد از وصول به حميديه و قطع جاده‌ى اهوازـ حميديه‌ـ سوسنگرد باتغيير مسير به سمت غرب مى‌توانستند سوسنگرد را از سمت غرب محاصره و موردتهديد قرار دهند.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در محور طلاييه‌ـ كوشك‌ـ اهواز.

براثر حملات سنگين لشكر 5 مكانيزه‌ى عراق در اين محور، پاسگاه‌هاى طلاييه‌ىقديم و جديد منهدم مى‌گردد و پرسنل ژاندامرى مستقر در آن‌ها شهيد يا مجروح شدندو فقط تعداد اندكى خود را به يگان‌هاى نيروى زمينى ارتش مستقر در اين محور ملحقمى‌كنند.

حملات هوايى دشمن در منطقه شدت مى‌يابد و گردان 372 كاتيوشا مستقر در آنمنطقه بشدت بمباران مى‌شود به نحوى كه در اثر اين بمباران 3 افسر، 4 درجه‌دار و 9 نفرسرباز شهيد و 4 دستگاه خودرو و يك دستگاه آشپزخانه‌ى صحرايى گردان منهدم شد؛به علت پيش‌روى نيروهاى دشمن، موقعيت اين گردان به خطر مى‌افتد و گردان سوارزرهى لشكر 92 زرهى به كمك آن گردان مى‌شتابد.

تيپ 1 لشكر 92 زرهى با 3 گردان رزمى خود در منطقه‌ى گسترده‌اى از طلاييه تاكوشك و از آن‌جا تا شلمچه مستقر بود، اين تيپ با استعداد كم خود و با همه‌ى كاستى‌هاقادر به پوشاندن منطقه نبود و مناطق باز زيادى وجود داشت. ناگزير به علت فشار شديدنيروهاى متجاوز و بمباران سنگين هوايى و نامناسب بودن زمين براى يك دفاع مؤثر ازيك سو، و مناسب بودن زمين براى تحركات زرهى و مكانيزه دشمن از سوى ديگر، اينتيپ على‌رغم مقاومت سرسختانه با تحمل ضايعات و تلفات و با انجام حركات به عقببه مواضع عقب‌تر تغيير مكان داد.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.

سلام علیکم. دومین روز جنگ در محور شلمچه ـ خرمشهرـ آبادان. تهاجم سنگين عراق با يك تيپ مكانيزه از لشكر 5 مكانيزه به عنوان جلودار و در پىآن لشكر 3 زرهى به عنوان نيروى اصلى، تصرف منطقه‌ى خرمشهر آبادان در محورشلمچه و شمال آن آغاز مى شود و در ابتداى امر، پاسگاه‌هاى شلمچه، حدود، خين ومومنى شديدا آسيب مى‌بينند، به نحوى كه از تعداد 16 دستگاه تانك موجود، 12دستگاه آن در اين محور منهدم و خدمه‌ى آن‌ها شهيد و يا مجروح شدند.

سلام علیکم. دومين روز جنگ.

در ساعت 30:03 يكم مهرماه به افق تهران، لشكرهاى كاملاً مجهز عراقى درمحورهاى مختلف براساس طرح‌ريزى‌هاى قبلى، تهاجم سنگين خود را در منطقه‌ىجنوب و غرب به داخل خاك ايران آغاز نمودند، با اين اميد كه بتوانند ظرف مدت سه روزخوزستان و مناطقى از منطقه‌ى غرب را تصرف و تحت كنترل درآوردند و زمينه را براىبراندازى حكومت نوپاى جمهورى اسلامى فراهم كنند.

اما ايثار و مقاومت و پايدارى نيروى زمينى ارتش در مرزها و نيروى هوايى درجاى‌جاى فضاى ايران و عراق و نيروى دريايى ارتش در خليج فارس و دلاوران هوانيروزقهرمان و نيروهاى سپاه پاسداران و مردمى و ژاندارمرى و با كمك همه‌ى آن‌هايى كهدوش به دوش سربازان خود با دشمن به ستيز برخاستند. نقشه‌هاى خائنانه‌ى دشمن تاحد زيادى نقش برآب شد. از جمله‌ى اين مقاومت‌ها و پايدارى‌ها و ايثارها بايد بهحملات متقابل و سنگين نيروى هوايى ارتش در اين روز اشاره نمود.

نيروى هوايى ارتش موفق شد در صبح‌دم روز يكم مهرماه، تعداد 140 فروندهواپيماى شكارى و بمب‌افكن را براى حمله به نقاط حساس آماده كند. در اين تهاجمگسترده‌ى متقابل، پايگاه‌هاى هوايى موصل، الرشيد بغداد، سليمانيه، كوت‌العماره،شعيبه، ناصريه، كركوك و پالايشگاه‌هاى نفت كركوك و بصره و فرودگاه‌هاى حبانيهشمالى و المثنى و چاه‌هاى نفت باباگرو مخازن نفتى موصل و تأسيسات گازى كركوك وپل‌هاى ارتباطى تنومه و بصره برروى شط‌العرب بشدت بمباران و تلفات و ضايعاتسنگينى به نيروى هوايى  و تأسيسات زير بنايى عراق وارد كردند.

منبع: کتاب غرش توپ‌ها، نویسنده امیر سرتیپ2 ستاد بازنشسته سعید پورداراب، چاپ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

شادی روح شهدا صلوات.